View this in:
This stotram is in శుద్ధ తెలుగు. View this in
సరళ తెలుగు, with simplified anuswaras for easy reading.
మూక పఞ్చ శతి 2 - పాదారవిన్ద శతకమ్
మహిమ్నః పన్థానం మదనపరిపన్థిప్రణయిని
ప్రభుర్నిర్ణేతుం తే భవతి యతమానోఽపి కతమః |
తథాపి శ్రీకాఞ్చీవిహృతిరసికే కోఽపి మనసో
విపాకస్త్వత్పాదస్తుతివిధిషు జల్పాకయతి మామ్ ‖1‖
గలగ్రాహీ పౌరన్దరపురవనీపల్లవరుచాం
ధృతపాథమ్యానామరుణమహసామాదిమగురుః |
సమిన్ధే బన్ధూకస్తబకసహయుధ్వా దిశి దిశి
ప్రసర్పన్కామాక్ష్యాశ్చరణకిరణానామరుణిమా ‖2‖
మరాలీనాం యానాభ్యసనకలనామూలగురవే
దరిద్రాణాం త్రాణవ్యతికరసురోద్యానతరవే |
తమస్కాణ్డప్రౌఢిప్రకటనతిరస్కారపటవే
జనోఽయం కామాక్ష్యాశ్చరణనలినాయ స్పృహయతే ‖3‖
వహన్తీ సైన్దూరీం సరణిమవనమ్రామరపుఱీ-
పురన్ధ్రీసీమన్తే కవికమలబాలార్కసుషమా |
త్రయీసీమన్తిన్యాః స్తనతటనిచోలారుణపటీ
విభాన్తీ కామాక్ష్యాః పదనలినకాన్తిర్విజయతే ‖4‖
ప్రణమ్రీభూతస్య ప్రణయకలహత్రస్తమనసః
స్మరారాతేశ్చూడావియతి గృహమేధీ హిమకరః |
యయోః సాన్ధ్యాం కాన్తిం వహతి సుషమాభిశ్చరణయోః
తయోర్మే కామాక్ష్యా హృదయమపతన్ద్రం విహరతామ్ ‖5‖
యయోః పీఠాయన్తే విబుధముకుటీనాం పటలికా
యయోః సౌధాయన్తే స్వయముదయభాజో భణితయః |
యయోః దాసాయన్తే సరసిజభవాద్యాశ్చరణయోః
తయోర్మే కామాక్ష్యా దినమను వరీవర్తు హృదయమ్ ‖6‖
నయన్తీ సఙ్కోచం సరసిజరుచం దిక్పరిసరే
సృజన్తీ లౌహిత్యం నఖకిరణచన్ద్రార్ధఖచితా |
కవీన్ద్రాణాం హృత్కైరవవికసనోద్యోగజననీ
స్ఫురన్తీ కామాక్ష్యాః చరణరుచిసన్ధ్యా విజయతే ‖7‖
విరావైర్మాఞ్జీరైః కిమపి కథయన్తీవ మధురం
పురస్తాదానమ్రే పురవిజయిని స్మేరవదనే |
వయస్యేవ ప్రౌఢా శిథిలయతి యా ప్రేమకలహ-
ప్రరోహం కామాక్ష్యాః చరణయుగలీ సా విజయతే ‖8‖
సుపర్వస్త్రీలోలాలకపరిచితం షట్పదకులైః
స్ఫురల్లాక్షారాగం తరుణతరణిజ్యోతిరరుణైః |
భృతం కాన్త్యమ్భోభిః విసృమరమరన్దైః సరసిజైః
విధత్తే కామాక్ష్యాః చరణయుగలం బన్ధుపదవీమ్ ‖9‖
రజఃసంసర్గేఽపి స్థితమరజసామేవ హృదయే
పరం రక్తత్వేన స్థితమపి విరక్తైకశరణమ్ |
అలభ్యం మన్దానాం దధదపి సదా మన్దగతితాం
విధత్తే కామాక్ష్యాః చరణయుగమాశ్చర్యలహరీమ్ ‖10‖
జటాలా మఞ్జీరస్ఫురదరుణరత్నాంశునికరైః
నిషిదన్తీ మధ్యే నఖరుచిఝరీగాఙ్గపయసామ్ |
జగత్త్రాణం కర్తుం జనని మమ కామాక్షి నియతం
తపశ్చర్యాం ధత్తే తవ చరణపాథోజయుగలీ ‖11‖
తులాకోటిద్వన్ద్వక్కణితభణితాభీతివచసోః
వినమ్రం కామాక్షీ విసృమరమహఃపాటలితయోః |
క్షణం విన్యాసేన క్షపితతమసోర్మే లలితయోః
పునీయాన్మూర్ధానం పురహరపురన్ధ్రీ చరణయోః ‖12‖
భవాని ద్రుహ్యేతాం భవనిబిడితేభ్యో మమ ముహు-
స్తమోవ్యామోహేభ్యస్తవ జనని కామాక్షి చరణౌ |
యయోర్లాక్షాబిన్దుస్ఫురణధరణాద్ధ్వర్జటిజటా-
కుటీరా శోణాఙ్కం వహతి వపురేణాఙ్కకలికా ‖13‖
పవిత్రీకుర్యుర్నుః పదతలభువః పాటలరుచః
పరాగాస్తే పాపప్రశమనధురీణాః పరశివే |
కణం లబ్ధుం యేషాం నిజశిరసి కామాక్షి వివశా
వలన్తో వ్యాతన్వన్త్యహమహమికాం మాధవముఖాః ‖14‖
బలాకామాలాభిర్నఖరుచిమయీభిః పరివృతే
వినమ్రస్వర్నారీవికచకచకాలామ్బుదకులే |
స్ఫురన్తః కామాక్షి స్ఫుటదలితబన్ధూకసుహృద-
స్తటిల్లేఖాయన్తే తవ చరణపాథోజకిరణాః ‖15‖
సరాగః సద్వేషః ప్రసృమరసరోజే ప్రతిదినం
నిసర్గాదాక్రామన్విబుధజనమూర్ధానమధికమ్ |
కథఙ్కారం మాతః కథయ పదపద్మస్తవ సతాం
నతానాం కామాక్షి ప్రకటయతి కైవల్యసరణిమ్ ‖16‖
జపాలక్ష్మీశోణో జనితపరమజ్ఞాననలినీ-
వికాసవ్యాసఙ్గో విఫలితజగజ్జాడ్యగరిమా |
మనఃపూర్వాద్రిం మే తిలకయతు కామాక్షి తరసా
తమస్కాణ్డద్రోహీ తవ చరణపాథోజరమణః ‖17‖
నమస్కుర్మః ప్రేఙ్ఖన్మణికటకనీలోత్పలమహః-
పయోధౌ రిఙ్ఖద్భిర్నఖకిరణఫేనైర్ధవలితే |
స్ఫుటం కుర్వాణాయ ప్రబలచలదౌర్వానలశిఖా-
వితర్కం కామాక్ష్యాః సతతమరుణిమ్నే చరణయోః ‖18‖
శివే పాశాయేతామలఘుని తమఃకూపకుహరే
దినాధీశాయేతాం మమ హృదయపాథోజవిపినే |
నభోమాసాయేతాం సరసకవితారీతిసరితి
త్వదీయౌ కామాక్షి ప్రసృతకిరణౌ దేవి చరణౌ ‖19‖
నిషక్తం శ్రుత్యన్తే నయనమివ సద్వృత్తరుచిరైః
సమైర్జుష్టం శుద్ధైరధరమివ రమ్యైర్ద్విజగణైః |
శివే వక్షోజన్మద్వితయమివ ముక్తాశ్రితముమే
త్వదీయం కామాక్షి ప్రణతశరణం నౌమి చరణమ్ ‖20‖
నమస్యాసంసజ్జన్నముచిపరిపన్థిప్రణయినీ-
నిసర్గప్రేఙ్ఖోలత్కురలకులకాలాహిశబలే |
నఖచ్ఛాయాదుగ్ధోదధిపయసి తే వైద్రుమరుచాం
ప్రచారం కామాక్షి ప్రచురయతి పాదాబ్జసుషమా ‖21‖
కదా దూరీకర్తుం కటుదురితకాకోలజనితం
మహాన్తం సన్తాపం మదనపరిపన్థిప్రియతమే |
క్షణాత్తే కామాక్షి త్రిభువనపరీతాపహరణే
పటీయాంసం లప్స్యే పదకమలసేవామృతరసమ్ ‖22‖
యయోః సాన్ధ్యం రోచిః సతతమరుణిమ్నే స్పృహయతే
యయోశ్చాన్ద్రీ కాన్తిః పరిపతతి దృష్ట్వా నఖరుచిమ్ |
యయోః పాకోద్రేకం పిపఠిషతి భక్త్యా కిసలయం
మ్రదిమ్నః కామాక్ష్యా మనసి చరణౌ తౌ తనుమహే ‖23‖
జగన్నేదం నేదం పరమితి పరిత్యజ్య యతిభిః
కుశాగ్రీయస్వాన్తైః కుశలధిషణైః శాస్త్రసరణౌ |
గవేష్యం కామాక్షి ధ్రువమకృతకానాం గిరిసుతే
గిరామైదమ్పర్యం తవ చరణపద్మం విజయతే ‖24‖
కృతస్నానం శాస్త్రామృతసరసి కామాక్షి నితరాం
దధానం వైశద్యం కలితరసమానన్దసుధయా |
అలఙ్కారం భూమేర్మునిజనమనశ్చిన్మయమహా-
పయోధేరన్తస్స్థం తవ చరణరత్నం మృగయతే ‖25‖
మనోగేహే మోహోద్భవతిమిరపూర్ణే మమ ముహుః
దరిద్రాణీకుర్వన్దినకరసహస్రాణి కిరణైః |
విధత్తాం కామాక్షి ప్రసృమరతమోవఞ్చనచణః
క్షణార్ధం సాన్నిధ్యం చరణమణిదీపో జనని తే ‖26‖
కవీనాం చేతోవన్నఖరరుచిసమ్పర్కి విబుధ-
స్రవన్తీస్రోతోవత్పటుముఖరితం హంసకరవైః |
దినారమ్భశ్రీవన్నియతమరుణచ్ఛాయసుభగం
మదన్తః కామాక్ష్యాః స్ఫురతు పదపఙ్కేరుహయుగమ్ ‖27‖
సదా కిం సమ్పర్కాత్ప్రకృతికఠినైర్నాకిముకుటైః
తటైర్నీహారాద్రేరధికమణునా యోగిమనసా |
విభిన్తే సంమోహం శిశిరయతి భక్తానపి దృశామ్
అదృశ్యం కామాక్షి ప్రకటయతి తే పాదయుగలమ్ ‖28‖
పవిత్రాభ్యామమ్బ ప్రకృతిమృదులాభ్యాం తవ శివే
పదాభ్యాం కామాక్షి ప్రసభమభిభూతైః సచకితైః |
ప్రవాలైరమ్భోజైరపి చ వనవాసవ్రతదశాః
సదైవారభ్యన్తే పరిచరితనానాద్విజగణైః ‖29‖
చిరాద్దృశ్యా హంసైః కథమపి సదా హంససులభం
నిరస్యన్తీ జాడ్యం నియతజడమధ్యైకశరణమ్ |
అదోషవ్యాసఙ్గా సతతమపి దోషాప్తిమలినం
పయోజం కామాక్ష్యాః పరిహసతి పాదాబ్జయుగలీ ‖30‖
సురాణామానన్దప్రబలనతయా మణ్డనతయా
నఖేన్దుజ్యోత్స్నాభిర్విసృమరతమఃఖణ్డనతయా |
పయోజశ్రీద్వేషవ్రతరతతయా త్వచ్చరణయోః
విలాసః కామాక్షి ప్రకటయతి నైశాకరదశామ్ ‖31‖
సితిమ్నా కాన్తీనాం నఖరజనుషాం పాదనలిన-
చ్ఛవీనాం శోణిమ్నా తవ జనని కామాక్షి నమనే |
లభన్తే మన్దారగ్రథితనవబన్ధూకకుసుమ-
స్రజాం సామీచీన్యం సురపురపురన్ధ్రీకచభరాః ‖32‖
స్ఫురన్మధ్యే శుద్ధే నఖకిరణదుగ్ధాబ్ధిపయసాం
వహన్నబ్జం చక్రం దరమపి చ లేఖాత్మకతయా |
శ్రితో మాత్స్యం రూపం శ్రియమపి దధానో నిరుపమాం
త్రిధామా కామాక్ష్యాః పదనలిననామా విజయతే ‖33‖
నఖశ్రీసన్నద్ధస్తబకనిచితః స్వైశ్చ కిరణైః
పిశఙ్గైః కామాక్షి ప్రకటితలసత్పల్లవరుచిః |
సతాం గమ్యః శఙ్కే సకలఫలదాతా సురతరుః
త్వదీయః పాదోఽయం తుహినగిరిరాజన్యతనయే ‖34‖
వషట్కుర్వన్మాఞ్జీరకలకలైః కర్మలహరీ-
హవీంషి ప్రౌద్దణ్డం జ్వలతి పరమజ్ఞానదహనే |
మహీయాన్కామాక్షి స్ఫుటమహసి జోహోతి సుధియాం
మనోవేద్యాం మాతస్తవ చరణయజ్వా గిరిసుతే ‖35‖
మహామన్త్రం కిఞ్చిన్మణికటకనాదైర్మృదు జపన్
క్షిపన్దిక్షు స్వచ్ఛం నఖరుచిమయం భాస్మనరజః |
నతానాం కామాక్షి ప్రకృతిపటురచ్చాట్య మమతా-
పిశాచీం పాదోఽయం ప్రకటయతి తే మాన్త్రికదశామ్ ‖36‖
ఉదీతే బోధేన్దౌ తమసి నితరాం జగ్ముషి దశాం
దరిద్రాం కామాక్షి ప్రకటమనురాగం విదధతీ |
సితేనాచ్ఛాద్యాఙ్గం నఖరుచిపటేనాఙ్ఘ్రియుగలీ-
పురన్ధ్రీ తే మాతః స్వయమభిసరత్యేవ హృదయమ్ ‖37‖
దినారమ్భః సమ్పన్నలినవిపినానామభినవో
వికాసో వాసన్తః సుకవిపికలోకస్య నియతః |
ప్రదోషః కామాక్షి ప్రకటపరమజ్ఞానశశిన-
శ్చకాస్తి త్వత్పాదస్మరణమహిమా శైలతనయే ‖38‖
ధృతచ్ఛాయం నిత్యం సరసిరుహమైత్రీపరిచితం
నిధానం దీప్తీనాం నిఖిలజగతాం బోధజనకమ్ |
ముముక్షూణాం మార్గప్రథనపటు కామాక్షి పదవీం
పదం తే పాతఙ్గీం పరికలయతే పర్వతసుతే ‖39‖
శనైస్తీర్త్వా మోహామ్బుధిమథ సమారోఢుమనసః
క్రమాత్కైవల్యాఖ్యాం సుకృతిసులభాం సౌధవలభీమ్ |
లభన్తే నిఃశ్రేణీమివ ఝటితి కామాక్షి చరణం
పురశ్చర్యాభిస్తే పురమథనసీమన్తిని జనాః ‖40‖
ప్రచణ్డార్తిక్షోభప్రమథనకృతే ప్రాతిభసరి-
త్ప్రవాహప్రోద్దణ్డీకరణజలదాయ ప్రణమతామ్ |
ప్రదీపాయ ప్రౌఢే భవతమసి కామాక్షి చరణ-
ప్రసాదౌన్ముఖ్యాయ స్పృహయతి జనోఽయం జనని తే ‖41‖
మరుద్భిః సంసేవ్యా సతతమపి చాఞ్చల్యరహితా
సదారుణ్యం యాన్తీ పరిణతిదరిద్రాణసుషమా |
గుణోత్కర్షాన్మాఞ్జీరకకలకలైస్తర్జనపటుః
ప్రవాలం కామాక్ష్యాః పరిహసతి పాదాబ్జయుగలీ ‖42‖
జగద్రక్షాదక్షా జలజరుచిశిక్షాపటుతరా
సమైర్నమ్యా రమ్యా సతతమభిగమ్యా బుధజనైః |
ద్వయీ లీలాలోలా శ్రుతిషు సురపాలాదిముకుటీ-
తటీసీమాధామా తవ జనని కామాక్షి పదయోః ‖43‖
గిరాం దూరౌ చోరౌ జడిమతిమిరాణాం కృతజగ-
త్పరిత్రాణౌ శోణౌ మునిహృదయలీలైకనిపుణౌ |
నఖైః స్మేరౌ సారౌ నిగమవచసాం ఖణ్డితభవ-
గ్రహోన్మాదౌ పాదౌ తవ జనని కామాక్షి కలయే ‖44‖
అవిశ్రాన్తం పఙ్కం యదపి కలయన్యావకమయం
నిరస్యన్కామాక్షి ప్రణమనజుషాం పఙ్కమఖిలమ్ |
తులాకోటిద్వన్దం దధదపి చ గచ్ఛన్నతులతాం
గిరాం మార్గం పాదో గిరివరసుతే లఙ్ఘయతి తే ‖45‖
ప్రవాలం సవ్రీలం విపినవివరే వేపయతి యా
స్ఫురల్లీలం బాలాతపమధికబాలం వదతి యా |
రుచిం సాన్ధ్యాం వన్ధ్యాం విరచయతి యా వర్ధయతు సా
శివం మే కామాక్ష్యాః పదనలినపాటల్యలహరీ ‖46‖
కిరఞ్జ్యోత్స్నారీతిం నఖముఖరుచా హంసమనసాం
వితన్వానః ప్రీతిం వికచతరుణామ్భోరుహరుచిః |
ప్రకాశః శ్రీపాదస్తవ జనని కామాక్షి తనుతే
శరత్కాలప్రౌఢిం శశిశకలచూడప్రియతమే ‖47‖
నఖాఙ్కూరస్మేరద్యుతివిమలగఙ్గామ్భసి సుఖం
కృతస్నానం జ్ఞానామృతమమలమాస్వాద్య నియతమ్ |
ఉదఞ్చన్మఞ్జీరస్ఫురణమణిదీపే మమ మనో
మనోజ్ఞే కామాక్ష్యాశ్చరణమణిహర్మ్యే విహరతామ్ ‖48‖
భవామ్భోధౌ నౌకాం జడిమవిపినే పావకశిఖా-
మమర్త్యేన్ద్రాదీనామధిముకుటముత్తంసకలికామ్ |
జగత్తాపే జ్యోత్స్నామకృతకవచఃపఞ్జరపుటే
శుకస్త్రీం కామాక్ష్యా మనసి కలయే పాదయుగలీమ్ ‖49‖
పరత్మప్రాకాశ్యప్రతిఫలనచుఞ్చుః ప్రణమతాం
మనోజ్ఞస్త్వత్పాదో మణిముకురముద్రాం కలయతే |
యదీయాం కామాక్షి ప్రకృతిమసృణాః శోధకదశాం
విధాతుం చేష్ఠన్తే బలరిపువధూటీకచభరాః ‖50‖
అవిశ్రాన్తం తిష్ఠన్నకృతకవచఃకన్దరపుటీ-
కుటీరాన్తః ప్రౌఢం నఖరుచిసటాలీం ప్రకటయన్ |
ప్రచణ్డం ఖణ్డత్వం నయతు మమ కామాక్షి తరసా
తమోవేతణ్డేన్ద్రం తవ చరణకణ్ఠీరవపతిః ‖51‖
పురస్తాత్కామాక్షి ప్రచురరసమాఖణ్డలపురీ-
పురన్ధ్రీణాం లాస్యం తవ లలితమాలోక్య శనకైః |
నఖశ్రీభిః స్మేరా బహు వితనుతే నూపురరవై-
శ్చమత్కృత్యా శఙ్కే చరణయుగలీ చాటురచనాః ‖52‖
సరోజం నిన్దన్తీ నఖకిరణకర్పూరశిశిరా
నిషిక్తా మారారేర్ముకుటశశిరేఖాహిమజలైః |
స్ఫురన్తీ కామాక్షి స్ఫుటరుచిమయే పల్లవచయే
తవాధత్తే మైత్రీం పథికసుదృశా పాదయుగలీ ‖53‖
నతానాం సమ్పత్తేరనవరతమాకర్షణజపః
ప్రరోహత్సంసారప్రసరగరిమస్తమ్భనజపః |
త్వదీయః కామాక్షి స్మరహరమనోమోహనజపః
పటీయాన్నః పాయాత్పదనలినమఞ్జీరనినదః ‖54‖
వితన్వీథా నాథే మమ శిరసి కామాక్షి కృపయా
పదామ్భోజన్యాసం పశుపరిబృఢప్రాణదయితే |
పిబన్తో యన్ముద్రాం ప్రకటముపకమ్పాపరిసరం
దృశా నానన్ద్యన్తే నలినభవనారాయణముఖాః ‖55‖
ప్రణామోద్యద్బృన్దారముకుటమన్దారకలికా-
విలోలల్లోలమ్బప్రకరమయధూమప్రచురిమా |
ప్రదీప్తః పాదాబ్జద్యుతివితతిపాటల్యలహరీ-
కృశానుః కామాక్ష్యా మమ దహతు సంసారవిపినమ్ ‖56‖
వలక్షశ్రీరృక్షాధిపశిశుసదృక్షైస్తవ నఖైః
జిఘృక్షుర్దక్షత్వం సరసిరుహభిక్షుత్వకరణే |
క్షణాన్మే కామాక్షి క్షపితభవసఙ్క్షోభగరిమా
వచోవైచక్షన్యం చరణయుగలీ పక్ష్మలయతాత్ ‖57‖
సమన్తాత్కామాక్షి క్షతతిమిరసన్తానసుభగాన్
అనన్తాభిర్భాభిర్దినమను దిగన్తాన్విరచయన్ |
అహన్తాయా హన్తా మమ జడిమదన్తావలహరిః
విభిన్తాం సన్తాపం తవ చరణచిన్తామణిరసౌ ‖58‖
దధానో భాస్వత్తామమృతనిలయో లోహితవపుః
వినమ్రాణాం సౌమ్యో గురురపి కవిత్వం చ కలయన్ |
గతౌ మన్దో గఙ్గాధరమహిషి కామాక్షి భజతాం
తమఃకేతుర్మాతస్తవ చరణపద్మో విజయతే ‖59‖
నయన్తీం దాసత్వం నలినభవముఖ్యానసులభ-
ప్రదానాద్దీనానామమరతరుదౌర్భాగ్యజననీమ్ |
జగజ్జన్మక్షేమక్షయవిధిషు కామాక్షి పదయో-
ర్ధురీణామీష్టే కరస్తవ భణితుమాహోపురుషికామ్ ‖60‖
జనోఽయం సన్తప్తో జనని భవచణ్డాంశుకిరణైః
అలబ్ధవైకం శీతం కణమపి పరజ్ఞానపయసః |
తమోమార్గే పాన్థస్తవ ఝటితి కామాక్షి శిశిరాం
పదామ్భోజచ్ఛాయాం పరమశివజాయే మృగయతే ‖61‖
జయత్యమ్బ శ్రీమన్నఖకిరణచీనాంశుకమయం
వితానం బిభ్రాణే సురముకుటసఙ్ఘట్టమసృణే |
నిజారుణ్యక్షౌమాస్తరణవతి కామాక్షి సులభా
బుధైః సంవిన్నారీ తవ చరణమాణిక్యభవనే ‖62‖
ప్రతీమః కామాక్షి స్ఫురితతరుణాదిత్యకిరణ-
శ్రియో మూలద్రవ్యం తవ చరణమద్రీన్ద్రతనయే |
సురేన్ద్రాశామాపూరయతి యదసౌ ధ్వాన్తమఖిలం
ధునీతే దిగ్భాగానపి చ మహసా పాటలయతే ‖63‖
మహాభాష్యవ్యాఖ్యాపటుశయనమారోపయతి వా
స్మరవ్యాపారేర్ష్యాపిశుననిటిలం కారయతి వా |
ద్విరేఫాణామధ్యాసయతి సతతం వాధివసతిం
ప్రణమ్రాన్కామాక్ష్యాః పదనలినమాహాత్మ్యగరిమా ‖64‖
వివేకామ్భస్స్రోతస్స్నపనపరిపాటీశిశిరితే
సమీభూతే శాస్త్రస్మరణహలసఙ్కర్షణవశాత్ |
సతాం చేతఃక్షేత్రే వపతి తవ కామాక్షి చరణో
మహాసంవిత్సస్యప్రకరవరబీజం గిరిసుతే ‖65‖
దధానో మన్దారస్తబకపరిపాటీం నఖరుచా
వహన్దీప్తాం శోణాఙ్గులిపటలచామ్పేయకలికామ్ |
అశోకోల్లాసం నః ప్రచురయతు కామాక్షి చరణో
వికాసీ వాసన్తః సమయ ఇవ తే శర్వదయితే ‖66‖
నఖాంశుప్రాచుర్యప్రసృమరమరాలాలిధవలః
స్ఫురన్మఞ్జీరోద్యన్మరకతమహశ్శైవలయుతః |
భవత్యాః కామాక్షి స్ఫుటచరణపాటల్యకపటో
నదః శోణాభిఖ్యో నగపతితనూజే విజయతే ‖67‖
ధునానం పఙ్కౌఘం పరమసులభం కణ్టకకులైః
వికాసవ్యాసఙ్గం విదధదపరాధీనమనిశమ్ |
నఖేన్దుజ్యోత్స్నాభిర్విశదరుచి కామాక్షి నితరామ్
అసామాన్యం మన్యే సరసిజమిదం తే పదయుగమ్ ‖68‖
కరీన్ద్రాయ ద్రుహ్యత్యలసగతిలీలాసు విమలైః
పయోజైర్మాత్సర్యం ప్రకటయతి కామం కలయతే |
పదామ్భోజద్వన్ద్వం తవ తదపి కామాక్షి హృదయం
మునీనాం శాన్తానాం కథమనిశమస్మై స్పృహయతే ‖69‖
నిరస్తా శోణిమ్నా చరణకిరణానాం తవ శివే
సమిన్ధానా సన్ధ్యారుచిరచలరాజన్యతనయే |
అసామర్థ్యాదేనం పరిభవితుమేతత్సమరుచాం
సరోజానాం జానే ముకులయతి శోభాం ప్రతిదినమ్ ‖70‖
ఉపాదిక్షద్దాక్ష్యం తవ చరణనామా గురురసౌ
మరాలానాం శఙ్కే మసృణగతిలాలిత్యసరణౌ |
అతస్తే నిస్తన్ద్రం నియతమమునా సఖ్యపదవీం
ప్రపన్నం పాథోజం ప్రతి దధతి కామాక్షి కుతుకమ్ ‖71‖
దధానైః సంసర్గం ప్రకృతిమలినైః షట్పదకులైః
ద్విజాధీశశ్లాఘావిధిషు విదధద్భిర్ముకులతామ్ |
రజోమిశ్రైః పద్మైర్నియతమపి కామాక్షి పదయోః
విరోధస్తే యుక్తో విషమశరవైరిప్రియతమే ‖72‖
కవిత్వశ్రీమిశ్రీకరణనిపుణౌ రక్షణచణౌ
విపన్నానాం శ్రీమన్నలినమసృణౌ శోణకిరణౌ |
మునీన్ద్రాణామన్తఃకరణశరణౌ మన్దసరణౌ
మనోజ్ఞౌ కామాక్ష్యా దురితహరణౌ నౌమి చరణౌ ‖73‖
పరస్మాత్సర్వస్మాదపి చ పరయోర్ముక్తికరయోః
నఖశ్రీభిర్జ్యోత్స్నాకలితతులయోస్తామ్రతలయోః |
నిలీయే కామాక్ష్యా నిగమనుతయోర్నాకినతయోః
నిరస్తప్రోన్మీలన్నలినమదయోరేవ పదయోః ‖74‖
స్వభావాదన్యోన్యం కిసలయమపీదం తవ పదం
మ్రదిమ్నా శోణిమ్నా భగవతి దధాతే సదృశతామ్ |
వనే పూర్వస్యేచ్ఛా సతతమవనే కిం తు జగతాం
పరస్యేత్థం భేదః స్ఫురతి హృది కామాక్షి సుధియామ్ ‖75‖
కథం వాచాలోఽపి ప్రకటమణిమఞ్జీరనినదైః
సదైవానన్దార్ద్రాన్విరచయతి వాచంయమజనాన్ |
ప్రకృత్యా తే శోణచ్ఛవిరపి చ కామాక్షి చరణో
మనీషానైర్మల్యం కథమివ నృణాం మాంసలయతే ‖76‖
చలత్తృష్ణావీచీపరిచలనపర్యాకులతయా
ముహుర్భ్రాన్తస్తాన్తః పరమశివవామాక్షి పరవాన్ |
తితీర్షుః కామాక్షి ప్రచురతరకర్మామ్బుధిమముం
కదాహం లప్స్యే తే చరణమణిసేతుం గిరిసుతే ‖77‖
విశుష్యన్త్యాం ప్రజ్ఞాసరితి దురితగ్రీష్మసమయ-
ప్రభావేణ క్షీణే సతి మమ మనఃకేకిని శుచా |
త్వదీయః కామాక్షి స్ఫురితచరణామ్భోదమహిమా
నభోమాసాటోపం నగపతిసుతే కిం న కురుతే ‖78‖
వినమ్రాణాం చేతోభవనవలభీసీమ్ని చరణ-
ప్రదీపే ప్రాకాశ్యం దధతి తవ నిర్ధూతతమసి |
అసీమా కామాక్షి స్వయమలఘుదుష్కర్మలహరీ
విఘూర్ణన్తీ శాన్తిం శలభపరిపాటీవ భజతే ‖79‖
విరాజన్తీ శుక్తిర్నఖకిరణముక్తామణితతేః
విపత్పాథోరాశౌ తరిరపి నరాణాం ప్రణమతామ్ |
త్వదీయః కామాక్షి ధ్రువమలఘువహ్నిర్భవవనే
మునీనాం జ్ఞానాగ్నేరరణిరయమఙ్ఘిర్విజయతే ‖80‖
సమస్తైః సంసేవ్యః సతతమపి కామాక్షి విబుధైః
స్తుతో గన్ధర్వస్త్రీసులలితవిపఞ్చీకలరవైః |
భవత్యా భిన్దానో భవగిరికులం జృమ్భితతమో-
బలద్రోహీ మాతశ్చరణపురుహూతో విజయతే ‖81‖
వసన్తం భక్తానామపి మనసి నిత్యం పరిలసద్-
ఘనచ్ఛాయాపూర్ణం శుచిమపి నృణాం తాపశమనమ్ |
నఖేన్దుజ్యోత్స్నాభిః శిశిరమపి పద్మోదయకరం
నమామః కామాక్ష్యాశ్చరణమధికాశ్చర్యకరణమ్ ‖82‖
కవీన్ద్రాణాం నానాభణితిగుణచిత్రీకృతవచః-
ప్రపఞ్చవ్యాపారప్రకటనకలాకౌశలనిధిః |
అధఃకుర్వన్నబ్జం సనకభృగుముఖ్యైర్మునిజనైః
నమస్యః కామాక్ష్యాశ్చరణపరమేష్ఠీ విజయతే ‖83‖
భవత్యాః కామాక్షి స్ఫురితపదపఙ్కేరుహభువాం
పరాగాణాం పూరైః పరిహృతకలఙ్కవ్యతికరైః |
నతానామామృష్టే హృదయముకురే నిర్మలరుచి
ప్రసన్నే నిశ్శేషం ప్రతిఫలతి విశ్వం గిరిసుతే ‖84‖
తవ త్రస్తం పాదాత్కిసలయమరణ్యాన్తరమగాత్
పరం రేఖారూపం కమలమముమేవాశ్రితమభూత్ |
జితానాం కామాక్షి ద్వితయమపి యుక్తం పరిభవే
విదేశే వాసో వా శరణగమనం వా నిజరిపోః ‖85‖
గృహీత్వా యాథార్థ్యం నిగమవచసాం దేశికకృపా-
కటాక్షర్కజ్యోతిశ్శమితమమతాబన్ధతమసః |
యతన్తే కామాక్షి ప్రతిదివసమన్తర్ద్రఢయితుం
త్వదీయం పాదాబ్జం సుకృతపరిపాకేన సుజనాః ‖86‖
జడానామప్యమ్బ స్మరణసమయే తవచ్చరణయోః
భ్రమన్మన్థక్ష్మాభృద్ధుముఘుమితసిన్ధుప్రతిభటాః |
ప్రసన్నాః కామాక్షి ప్రసభమధరస్పన్దనకరా
భవన్తి స్వచ్ఛన్దం ప్రకృతిపరిపక్కా భణితయః ‖87‖
వహన్నప్యశ్రాన్తం మధురనినదం హంసకమసౌ
తమేవాధః కర్తుం కిమివ యతతే కేలిగమనే |
భవస్యైవానన్దం విదధదపి కామాక్షి చరణో
భవత్యాస్తద్ద్రోహం భగవతి కిమేవం వితనుతే ‖88‖
యదత్యన్తం తామ్యత్యలసగతివార్తాస్వపి శివే
తదేతత్కామాక్షి ప్రకృతిమృదులం తే పదయుగమ్ |
కిరీటైః సఙ్ఘట్టం కథమివ సురౌఘస్య సహతే
మునీన్ద్రాణామాస్తే మనసి చ కథం సూచినిశితే ‖89‖
మనోరఙ్గే మత్కే విబుధజనసంమోదజననీ
సరాగవ్యాసఙ్గం సరసమృదుసఞ్చారసుభగా |
మనోజ్ఞా కామాక్షి ప్రకటయతు లాస్యప్రకరణం
రణన్మఞ్జీరా తే చరణయుగలీనర్తకవధూః ‖90‖
పరిష్కుర్వన్మాతః పశుపతికపర్దం చరణరాట్
పరాచాం హృత్పద్మం పరమభణితీనాం చ మకుటమ్ |
భవాఖ్యే పాథోధౌ పరిహరతు కామాక్షి మమతా-
పరాధీనత్వం మే పరిముషితపాథోజమహిమా ‖91‖
ప్రసూనైః సమ్పర్కాదమరతరుణీకున్తలభవైః
అభీష్టానాం దానాదనిశమపి కామాక్షి నమతామ్ |
స్వసఙ్గాత్కఙ్కేలిప్రసవజనకత్వేన చ శివే
త్రిధా ధత్తే వార్తాం సురభిరితి పాదో గిరిసుతే ‖92‖
మహామోహస్తేనవ్యతికరభయాత్పాలయతి యో
వినిక్షిప్తం స్వస్మిన్నిజజనమనోరత్నమనిశమ్ |
స రాగస్యోద్రేకాత్సతతమపి కామాక్షి తరసా
కిమేవం పాదోఽసౌ కిసలయరుచిం చోరయతి తే ‖93‖
సదా స్వాదుఙ్కారం విషయలహరీశాలికణికాం
సమాస్వాద్య శ్రాన్తం హృదయశుకపోతం జనని మే |
కృపాజాలే ఫాలేక్షణమహిషి కామాక్షి రభసాత్
గృహీత్వా రున్ధీథారస్తవ పదయుగీపఞ్జరపుటే ‖94‖
ధునానం కామాక్షి స్మరణలవమాత్రేణ జడిమ-
జ్వరప్రౌఢిం గూఢస్థితి నిగమనైకుఞ్జకుహరే |
అలభ్యం సర్వేషాం కతిచన లభన్తే సుకృతినః
చిరాదన్విష్యన్తస్తవ చరణసిద్ధౌషధమిదమ్ ‖95‖
రణన్మఞ్జీరాభ్యాం లలితగమనాభ్యాం సుకృతినాం
మనోవాస్తవ్యాభ్యాం మథితతిమిరాభ్యాం నఖరుచా |
నిధేయాభ్యాం పత్యా నిజశిరసి కామాక్షి సతతం
నమస్తే పాదాభ్యాం నలినమృదులాభ్యాం గిరిసుతే ‖96‖
సురాగే రాకేన్దుప్రతినిధిముఖే పర్వతసుతే
చిరాల్లభ్యే భక్త్యా శమధనజనానాం పరిషదా |
మనోభృఙ్గో మత్కః పదకమలయుగ్మే జనని తే
ప్రకామం కామాక్షి త్రిపురహరవామాక్షి రమతామ్ ‖97‖
శివే సంవిద్రూపే శశిశకలచూడప్రియతమే
శనైర్గత్యాగత్యా జితసురవరేభే గిరిసుతే |
యతన్తే సన్తస్తే చరణనలినాలానయుగలే
సదా బద్ధం చిత్తప్రమదకరియూథం దృఢతరమ్ ‖98‖
యశః సూతే మాతర్మధురకవితాం పక్ష్మలయతే
శ్రియం దత్తే చిత్తే కమపి పరిపాకం ప్రథయతే |
సతాం పాశగ్రన్థిం శిథిలయతి కిం కిం న కురుతే
ప్రపన్నే కామాక్ష్యాః ప్రణతిపరిపాటీ చరణయోః ‖99‖
మనీషాం మాహేన్ద్రీం కకుభమివ తే కామపి దశాం
ప్రధత్తే కామాక్ష్యాశ్చరణతరుణాదిత్యకిరణః |
యదీయే సమ్పర్కే ధృతరసమరన్దా కవయతాం
పరీపాకం ధత్తే పరిమలవతీ సూక్తినలినీ ‖100‖
పురా మారారాతిః పురమజయదమ్బ స్తవశతైః
ప్రసన్నాయాం సత్యాం త్వయి తుహినశైలేన్ద్రతనయే |
అతస్తే కామాక్షి స్ఫురతు తరసా కాలసమయే
సమాయాతే మాతర్మమ మనసి పాదాబ్జయుగలమ్ ‖101‖
పదద్వన్ద్వం మన్దం గతిషు నివసన్తం హృది సతాం
గిరామన్తే భ్రాన్తం కృతకరహితానాం పరిబృఢే |
జనానామానన్దం జనని జనయన్తం ప్రణమతాం
త్వదీయం కామాక్షి ప్రతిదినమహం నౌమి విమలమ్ ‖102‖
ఇదం యః కామాక్ష్యాశ్చరణనలినస్తోత్రశతకం
జపేన్నిత్యం భక్త్యా నిఖిలజగదాహ్లాదజనకమ్ |
స విశ్వేషాం వన్ద్యః సకలకవిలోకైకతిలకః
చిరం భుక్త్వా భోగాన్పరిణమతి చిద్రూపకలయా ‖103‖
‖ ఇతి పాదారవిన్దశతకం సమ్పూర్ణమ్ ‖