View this in:
English Devanagari Telugu Tamil Kannada Malayalam Gujarati Oriya Bengali |
This stotram is in plain english. View this in romanized english according to IAST standard.

patanjali yoga sootraaNi - 3 (vibhooti paadaH)


shreepaatanjalayogadarshanam |

atha vibhootipaadaH |

deshabandhashcittasya dhaaraNaa ‖1‖

tatra pratyayaikataanataa dhyaanam ‖2‖

tadevaarthamaatranirbhaasaM svaroopashoonyamiva samaadhiH ‖3‖

trayamekatra saMyamaH ‖4‖

tajjayaat pragnyaalokaH ‖5‖

tasya bhoomishhu viniyogaH ‖6‖

trayamantarangaM poorvebhyaH ‖7‖

tadapi bahirangaM nirbeejasya ‖8‖

vyutthaananirodhasaMskaarayorabhibhavapraadurbhaavau nirodhakshhaNacittaanvayo nirodhapariNaamaH ‖9‖

tasya prashaantavaahitaa saMskaaraat ‖10‖

sarvaarthataikaagraatayoH kshhayodayau cittasya samaadhipariNaamaH ‖11‖

tataH punaH shaantoditau tulyapratyayau cittasyaikaagrataa pariNaamaH ‖12‖

etena bhootendriyeshhu dharmalakshhaNaavasthaapariNaamaa vyaakhyaataaH ‖13‖

shaantoditaavyapadeshyadharmaanupaatee dharmee ‖14‖

kramaanyatvaM pariNaamaanyatve hetuH ‖15‖

pariNaamatrayasaMyamaadateetaanaagatagnyaanam ‖16‖

shabdaarthapratyayaanaamitaretaraadhyaasaat sankarastatpravibhaagasaMyamaat sarvabhootarutagnyaanam ‖17‖

saMskaarasaakshhaatkaraNaat poorvajaatignyaanam ‖18‖

pratyayasya paracittagnyaanam ‖19‖

na ca tat saalambanaM tasyaavishhayeebhootatvaat ‖20‖

kaayaroopasaMyamaat tadgraahyashaktistambhe cakshhuH prakaashaasaMprayoge.antardhaanam ‖21‖

sopakramaM nirupakramaM ca karma tatsaMyamaadaparaantagnyaanamarishhTebhyo vaa ‖22‖

maitryaadishhu balaani ‖23‖

baleshhu hastibalaadeenee ‖24‖

pravRRittyaalokanyaasaat sookshhmavyavahitaviprakRRishhTagnyaanam ‖25‖

bhuvanagnyaanaM soorye saMyamaat ‖26‖

candre taaraavyoohagnyaanam ‖27‖

dhruve tadgatignyaanam ‖28‖

naabhicakre kaayavyoohagnyaanam ‖29‖

kaNThakoope kshhutpipaasaanivRRittiH ‖30‖

koormanaaDyaaM sthairyam ‖31‖

moordhajyotishhi siddhadarshanam ‖32‖

praatibhaadvaa sarvam ‖33‖

hRRidaye cittasaMvit ‖34‖

sattvapurushhayoratyantaasankeerNayoH pratyayaavisheshho bhogaH paraarthatvaat svaarthasaMyamaat purushhagnyaanam ‖35‖

tataH praatibhashraavaNavedanaadarshaasvaadavaartaa jaayante ‖36‖

te samaadhaavupasargaavyutthaane siddhayaH ‖37‖

bandhakaaraNashaithilyaat pracaarasaMvedanaacca cittasya parashareeraaveshaH ‖38‖

udaanajayaajjalapankakaNTakaadishhvasanga utkraantishca ‖39‖

samaanajayaajjvalanam ‖40‖

shrotraakaashayoH sambandhasaMyamaat divyaM shrotram ‖41‖

kaayaakaashayoH sambandhasaMyamaat laghutoolasamaapatteshca aakaashagamanam ‖42‖

bahirakalpitaa vRRittirmahaavidehaa tataH prakaashaavaraNakshhayaH ‖43‖

sthoolasvaroopasookshhmaanvayaarthavattvasaMyamaat bhootajayaH ‖44‖

tato.aNimaadipraadurbhaavaH kaayasaMpat taddharmaanabhighaatashca ‖45‖

roopalaavaNyabalavajrasaMhananatvaani kaayasampat ‖46‖

grahaNasvaroopaasmitaanvayaarthavattvasaMyamaadindriyajayaH ‖47‖

tato manojavitvaM vikaraNabhaavaH pradhaanajayashca ‖48‖

sattvapurushhaanyataakhyaatimaatrasya sarvabhaavaadhishhThaatRRitvaM sarvagnyaatRRitvanca ‖49‖

tadvairaagyaadapi doshhabeejakshhaye kaivalyam ‖50‖

sthaanyupanimantraNe sangasmayaakaraNaM punaranishhTaprasangaat ‖51‖

kshhaNatatkramayoH saMyamaadvivekajaM gnyaanam ‖52‖

jaatilakshhaNadeshairanyataanavacChedaat tulyayostataH pratipattiH ‖53‖

taarakaM sarvavishhayaM sarvathaavishhayamakramaM ceti vivekajaM gnyaanam ‖54‖

sattvapurushhayoH shuddhisaamye kaivalyam ‖55‖

iti shreepaatanjalayogadarshane vibhootipaado naama tRRiteeyaH paadaH |