View this in:
English Devanagari Telugu Tamil Kannada Malayalam Gujarati Oriya Bengali |

ઈS઒પનિષદ્

ઓં પૂર્ણમદઃ પૂર્ણમિદં પૂર્ણાત્પુર્ણમુદચ્યતે |
પૂર્ણસ્ય પૂર્ણમાદાય પૂર્ણમેવાવશિષ્યતે ‖
ઓં શાંતિઃ શાંતિઃ શાંતિઃ ‖

ઈશા વાસ્યમિદં સર્વં યત્કિંચ જગત્યાં જગત્‌ |
તેન ત્યક્તેન ભુંજીથા મા ગૃધઃ કસ્યસ્વિદ્ધનં‌ ‖1‖

કુર્વન્નેવેહ કર્માણિ જિજીવિષેત્ શતં સમાઃ |
એવં ત્વયિ નાન્યથેતોઽસ્તિ ન કર્મ લિપ્યતે નરે ‖2‖

અસુર્યા નામ તે લોકા અંધેન તમસાવૃતાઃ |
તાંસ્તે પ્રેત્યાભિગચ્છંતિ યે કે ચાત્મહનો જનાઃ ‖|3‖

અનેજદેકં મનસો જવીયો નૈનદ્દેવા આપ્નુવન્ પૂર્વમર્ષત્‌ |
તદ્ધાવતોઽન્યાનત્યેતિ તિષ્ઠત્ તસ્મિન્નપો માતરિશ્વા દધાતિ ‖4‖

તદેજતિ તન્નૈજતિ તદ્ દૂરે તદ્વંતિકે |
તદંતરસ્ય સર્વસ્ય તદુ સર્વસ્યાસ્ય બાહ્યતઃ ‖5‖

યસ્તુ સર્વાણિ ભૂતાનિ આત્મન્યેવાનુપશ્યતિ |
સર્વભૂતેષુ ચાત્માનં તતો ન વિજુગુપ્સતે ‖6‖

યસ્મિન્ સર્વાણિ ભૂતાનિ આત્મૈવાભૂદ્ વિજાનતઃ |
તત્ર કો મોહઃ કઃ શોક એકત્વમનુપશ્યતઃ ‖7‖

સ પર્યગાચ્છુક્રમકાયમવ્રણમસ્નાવિરં શુદ્ધમપાપવિદ્ધં‌ |
કવિર્મનીષી પરિભૂઃ સ્વયંભૂર્યાથાતથ્યતોઽર્થાન્‌ વ્યદધાત્ શાશ્વતીભ્યઃ સમાભ્યઃ ‖8‖

અંધં તમઃ પ્રવિશંતિ યેઽવિદ્યામુપાસતે |
તતો ભૂય ઇવ તે તમો ય ઉ વિદ્યાયાં રતાઃ ‖9‖

અન્યદેવાહુર્વિદ્યયાઽન્યદાહુરવિદ્યયા |
ઇતિ શુશ્રુમ ધીરાણાં યે નસ્તદ્વિચચક્ષિરે ‖10‖

વિદ્યાંચાવિદ્યાંચ યસ્તદ્વેદોભયં સહ |
અવિદ્યયા મૃત્યું તીર્ત્વા વિદ્યયાઽમૃતમશ્નુતે ‖11‖

અંધં તમઃ પ્રવિશંતિ યેઽસંભૂતિમુપાસતે |
તતો ભૂય ઇવ તે તમો ય ઉ સંભૂત્યાં રતાઃ ‖12‖

અન્યદેવાહુઃ સંભવાદન્યદાહુરસંભવાત્‌ |
ઇતિ શુશ્રુમ ધીરાણાં યે નસ્તદ્વિચચક્ષિરે ‖13‖

સંભૂતિંચ વિનાશંચ યસ્તદ્વેદોભયં સહ |
વિનાશેન મૃત્યું તીર્ત્વા સંભૂત્યાઽમૃતમશ્નુતે ‖14‖

હિરણ્મયેન પાત્રેણ સત્યસ્યાપિહિતં મુખં‌ |
તત્ ત્વં પૂષન્નપાવૃણુ સત્યધર્માય દૃષ્ટયે ‖15‖

પૂષન્નેકર્ષે યમ સૂર્ય પ્રાજાપત્ય વ્યૂહ રશ્મીન્‌ સમૂહ |
તેજો યત્ તે રૂપં કલ્યાણતમં તત્તે પશ્યામિ
યોઽસાવસૌ પુરુષઃ સોઽહમસ્મિ ‖16‖

વાયુરનિલમમૃતમથેદં ભસ્માંતં શરીરં‌૤
ઓં ક્રતો સ્મર કૃતં સ્મર ક્રતો સ્મર કૃતં સ્મર ‖17‖

અગ્ને નય સુપથા રાયે અસ્માન્‌ વિશ્વાનિ દેવ વયુનાનિ વિદ્વાન્‌૤
યુયોધ્યસ્મજ્જુહુરાણમેનો ભૂયિષ્ઠાં તે નમ‍ઉક્તિં વિધેમ ‖18‖












Last Updated: 30 January, 2021