View this in:
English Devanagari Telugu Tamil Kannada Malayalam Gujarati Odia Bengali  |
Marathi Assamese Punjabi Hindi Samskritam Konkani Nepali Sinhala Grantha  |
This document is in ಶುದ್ಧ ಕನ್ನಡ with the right anusvaras marked. View this in ಸರಳ ಕನ್ನಡ, with simplified anusvaras for easier reading.

ಚಾಣಕ್ಯ ನೀತಿ - ತೃತೀಯೋಽಧ್ಯಾಯಃ

ಕಸ್ಯ ದೋಷಃ ಕುಲೇ ನಾಸ್ತಿ ವ್ಯಾಧಿನಾ ಕೋ ನ ಪೀಡಿತಃ ।
ವ್ಯಸನಂ ಕೇನ ನ ಪ್ರಾಪ್ತಂ ಕಸ್ಯ ಸೌಖ್ಯಂ ನಿರನ್ತರಮ್ ॥ 01 ॥

ಆಚಾರಃ ಕುಲಮಾಖ್ಯಾತಿ ದೇಶಮಾಖ್ಯಾತಿ ಭಾಷಣಮ್ ।
ಸಮ್ಭ್ರಮಃ ಸ್ನೇಹಮಾಖ್ಯಾತಿ ವಪುರಾಖ್ಯಾತಿ ಭೋಜನಮ್ ॥ 02 ॥

ಸುಕುಲೇ ಯೋಜಯೇತ್ಕನ್ಯಾಂ ಪುತ್ರಂ ವಿದ್ಯಾಸು ಯೋಜಯೇತ್ ।
ವ್ಯಸನೇ ಯೋಜಯೇಚ್ಛತ್ರುಂ ಮಿತ್ರಂ ಧರ್ಮೇಣ ಯೋಜಯೇತ್ ॥ 03 ॥

ದುರ್ಜನಸ್ಯ ಚ ಸರ್ಪಸ್ಯ ವರಂ ಸರ್ಪೋ ನ ದುರ್ಜನಃ ।
ಸರ್ಪೋ ದಂಶತಿ ಕಾಲೇ ತು ದುರ್ಜನಸ್ತು ಪದೇ ಪದೇ ॥ 04 ॥

ಏತದರ್ಥೇ ಕುಲೀನಾನಾಂ ನೃಪಾಃ ಕುರ್ವನ್ತಿ ಸಙ್ಗ್ರಹಮ್ ।
ಆದಿಮಧ್ಯಾವಸಾನೇಷು ನ ತೇ ಗಚ್ಛನ್ತಿ ವಿಕ್ರಿಯಾಮ್ ॥ 05 ॥

ಪ್ರಲಯೇ ಭಿನ್ನಮರ್ಯಾದಾ ಭವನ್ತಿ ಕಿಲ ಸಾಗರಾಃ ।
ಸಾಗರಾ ಭೇದಮಿಚ್ಛನ್ತಿ ಪ್ರಲಯೇಽಪಿ ನ ಸಾಧವಃ ॥ 06 ॥

ಮೂರ್ಖಸ್ತು ಪ್ರಹರ್ತವ್ಯಃ ಪ್ರತ್ಯಕ್ಷೋ ದ್ವಿಪದಃ ಪಶುಃ ।
ಭಿದ್ಯತೇ ವಾಕ್ಯ-ಶಲ್ಯೇನ ಅದೃಶಂ ಕಣ್ಟಕಂ ಯಥಾ ॥ 07 ॥

ರೂಪಯೌವನಸಮ್ಪನ್ನಾ ವಿಶಾಲಕುಲಸಮ್ಭವಾಃ ।
ವಿದ್ಯಾಹೀನಾ ನ ಶೋಭನ್ತೇ ನಿರ್ಗನ್ಧಾಃ ಕಿಂಶುಕಾ ಯಥಾ ॥ 08 ॥

ಕೋಕಿಲಾನಾಂ ಸ್ವರೋ ರೂಪಂ ಸ್ತ್ರೀಣಾಂ ರೂಪಂ ಪತಿವ್ರತಮ್ ।
ವಿದ್ಯಾ ರೂಪಂ ಕುರೂಪಾಣಾಂ ಕ್ಷಮಾ ರೂಪಂ ತಪಸ್ವಿನಾಮ್ ॥ 09 ॥

ತ್ಯಜೇದೇಕಂ ಕುಲಸ್ಯಾರ್ಥೇ ಗ್ರಾಮಸ್ಯಾರ್ಥೇ ಕುಲಂ ತ್ಯಜೇತ್ ।
ಗ್ರಾಮಂ ಜನಪದಸ್ಯಾರ್ಥೇ ಆತ್ಮಾರ್ಥೇ ಪೃಥಿವೀಂ ತ್ಯಜೇತ್ ॥ 10 ॥

ಉದ್ಯೋಗೇ ನಾಸ್ತಿ ದಾರಿದ್ರ್ಯಂ ಜಪತೋ ನಾಸ್ತಿ ಪಾತಕಮ್ ।
ಮೌನೇನ ಕಲಹೋ ನಾಸ್ತಿ ನಾಸ್ತಿ ಜಾಗರಿತೇ ಭಯಮ್ ॥ 11 ॥

ಅತಿರೂಪೇಣ ವಾ ಸೀತಾ ಅತಿಗರ್ವೇಣ ರಾವಣಃ ।
ಅತಿದಾನಾದ್ಬಲಿರ್ಬದ್ಧೋ ಹ್ಯತಿಸರ್ವತ್ರ ವರ್ಜಯೇತ್ ॥ 12 ॥

ಕೋ ಹಿ ಭಾರಃ ಸಮರ್ಥಾನಾಂ ಕಿಂ ದೂರಂ ವ್ಯವಸಾಯಿನಾಮ್ ।
ಕೋ ವಿದೇಶಃ ಸುವಿದ್ಯಾನಾಂ ಕಃ ಪರಃ ಪ್ರಿಯವಾದಿನಾಮ್ ॥ 13 ॥

ಏಕೇನಾಪಿ ಸುವೃಕ್ಷೇಣ ಪುಷ್ಪಿತೇನ ಸುಗನ್ಧಿನಾ ।
ವಾಸಿತಂ ತದ್ವನಂ ಸರ್ವಂ ಸುಪುತ್ರೇಣ ಕುಲಂ ಯಥಾ ॥ 14 ॥

ಏಕೇನ ಶುಷ್ಕವೃಕ್ಷೇಣ ದಹ್ಯಮಾನೇನ ವಹ್ನಿನಾ ।
ದಹ್ಯತೇ ತದ್ವನಂ ಸರ್ವಂ ಕುಪುತ್ರೇಣ ಕುಲಂ ಯಥಾ ॥ 15 ॥

ಏಕೇನಾಪಿ ಸುಪುತ್ರೇಣ ವಿದ್ಯಾಯುಕ್ತೇನ ಸಾಧುನಾ ।
ಆಹ್ಲಾದಿತಂ ಕುಲಂ ಸರ್ವಂ ಯಥಾ ಚನ್ದ್ರೇಣ ಶರ್ವರೀ ॥ 16 ॥

ಕಿಂ ಜಾತೈರ್ಬಹುಭಿಃ ಪುತ್ರೈಃ ಶೋಕಸನ್ತಾಪಕಾರಕೈಃ ।
ವರಮೇಕಃ ಕುಲಾಲಮ್ಬೀ ಯತ್ರ ವಿಶ್ರಾಮ್ಯತೇ ಕುಲಮ್ ॥ 17 ॥

ಲಾಲಯೇತ್ಪಞ್ಚವರ್ಷಾಣಿ ದಶವರ್ಷಾಣಿ ತಾಡಯೇತ್ ।
ಪ್ರಾಪ್ತೇ ತು ಷೋಡಶೇ ವರ್ಷೇ ಪುತ್ರೇ ಮಿತ್ರವದಾಚರೇತ್ ॥ 18 ॥

ಉಪಸರ್ಗೇಽನ್ಯಚಕ್ರೇ ಚ ದುರ್ಭಿಕ್ಷೇ ಚ ಭಯಾವಹೇ ।
ಅಸಾಧುಜನಸಮ್ಪರ್ಕೇ ಯಃ ಪಲಾಯೇತ್ಸ ಜೀವತಿ ॥ 19 ॥

ಧರ್ಮಾರ್ಥಕಾಮಮೋಕ್ಷಾಣಾಂ ಯಸ್ಯೈಕೋಽಪಿ ನ ವಿದ್ಯತೇ ।
ಅಜಾಗಲಸ್ತನಸ್ಯೇವ ತಸ್ಯ ಜನ್ಮ ನಿರರ್ಥಕಮ್ ॥ 20 ॥

ಮೂರ್ಖಾ ಯತ್ರ ನ ಪೂಜ್ಯನ್ತೇ ಧಾನ್ಯಂ ಯತ್ರ ಸುಸಞ್ಚಿತಮ್ ।
ದಾಮ್ಪತ್ಯೇ ಕಲಹೋ ನಾಸ್ತಿ ತತ್ರ ಶ್ರೀಃ ಸ್ವಯಮಾಗತಾ ॥ 21 ॥




Browse Related Categories: