ദ്വിതീയഃ പ്രശ്നഃ
അഥ ഹൈനം ഭാര്ഗവോ വൈദര്ഭിഃ പപ്രച്ഛ।
ഭഗവന്‌ കത്യേവ ദേവാഃ പ്രജാം-വിഁധാരയംതേ കതര ഏതത്പ്രകാശയംതേ കഃ പുനരേഷാം-വഁരിഷ്ഠഃ ഇതി ॥1॥
തസ്മൈ സ ഹോവാചാകാശോ ഹ വാ ഏഷ ദേവോ വായുരഗ്നിരാപഃ പൃഥിവീ വാങ്മനശ്ചക്ഷുഃ ശ്രോത്രം ച।
തേ പ്രകാശ്യാഭിവദംതി വയമേതദ്ബാണമവഷ്ടഭ്യ വിധാരയാമഃ ॥2॥
താന്‌ വരിഷ്ഠഃ പ്രാണ ഉവാച।
മാ മോഹമാപദ്യഥ അഹമേവൈതത്പംചധാത്മാനം പ്രവിഭജ്യൈതദ്ബാണമവഷ്ടഭ്യ വിധാരയാമീതി തേഽശ്രദ്ദധാനാ ബഭൂവുഃ ॥3॥
സോഽഭിമാനാദൂര്ധ്വമുത്ക്രാമത ഇവ തസ്മിന്നുത്ക്രാമത്യഥേതരേ സർവ ഏവോത്ക്രാമംതേ തസ്മിംശ്ച പ്രതിഷ്ഠമാനേ സർവ ഏവ പ്രതിഷ്ഠംതേ।
തദ്യഥാ മക്ഷികാ മധുകരരാജാനമുത്ക്രാമംതം സർവ ഏവോത്ക്രാമംതേ തസ്മിംശ്ച പ്രതിഷ്ഠമാനേ സർവ ഏവ പ്രതിഷ്ടംത ഏവമ്‌ വാങ്മനഷ്ചക്ഷുഃ ശ്രോത്രം ച തേ പ്രീതാഃ പ്രാണം സ്തുന്വംതി ॥4॥
ഏഷോഽഗ്നിസ്തപത്യേഷ സൂര്യ ഏഷ പര്ജന്യോ മഘവാനേഷ വായുഃ।
ഏഷ പൃഥിവീ രയിര്ദേവഃ സദസച്ചാമൃതം ച യത്‌ ॥5॥
അരാ ഇവ രഥനാഭൌ പ്രാണേ സർവം പ്രതിഷ്ഠിതമ്‌।
ഋചോ യജൂഷി സാമാനി യജ്ഞഃ ക്ഷത്രം ബ്രഹ്മ ച ॥6॥
പ്രജാപതിശ്ചരസി ഗര്ഭേ ത്വമേവ പ്രതിജായസേ।
തുഭ്യം പ്രാണ പ്രജാസ്ത്വിമാ ബലിം ഹരംതി യഃ പ്രാണൈഃ പ്രതിതിഷ്ഠസി ॥7॥
ദേവാനാമസി വഹ്നിതമഃ പിതൃണാം പ്രഥമാ സ്വധാ।
ഋഷീണാം ചരിതം സത്യമഥർവാംഗിരസാമസി ॥8॥
ഇംദ്രസ്ത്വം പ്രാണ തേജസാ രുദ്രോഽസി പരിരക്ഷിതാ।
ത്വമംതരിക്ഷേ ചരസി സൂര്യസ്ത്വം ജ്യോതിഷാം പതിഃ ॥9॥
യദാ ത്വമഭിവര്ഷസ്യഥേമാഃ പ്രാണ തേ പ്രജാഃ।
ആനംദരൂപാസ്തിഷ്ഠംതി കാമായാന്നം ഭവിഷ്യതീതി ॥10॥
വ്രാത്യസ്ത്വം പ്രാണൈകര്ഷരത്താ വിശ്വസ്യ സത്പതിഃ।
വയമാദ്യസ്യ ദാതാരഃ പിതാ ത്വം മാതരിശ്വ നഃ ॥11॥
യാ തേ തനൂർവാചി പ്രതിഷ്ഠിതാ യാ ശ്രോത്രേ യാ ച ചക്ഷുഷി।
യാ ച മനസി സംതതാ ശിവാം താം കുരൂ മോത്ക്രമീഃ ॥12॥
പ്രാണസ്യേദം-വഁശേ സർവം ത്രിദിവേ യത്‌ പ്രതിഷ്ഠിതമ്‌।
മാതേവ പുത്രാന്‌ രക്ഷസ്വ ശ്രീശ്ച പ്രജ്ഞാം ച വിധേഹി ന ഇതി ॥13॥
