പ്രഥമഃ പ്രശ്നഃ
ഓം നമഃ പരമാത്മനേ । ഹരിഃ ഓമ് ॥
സുകേശാ ച ഭാരദ്വാജഃ ശൈബ്യശ്ച സത്യകാമഃ സൌര്യായണീ ച ഗാര്ഗ്യഃ കൌസല്യശ്ചാശ്വലായനോ ഭാര്ഗവോ വൈദര്ഭിഃ കബംധീ കാത്യായനസ്തേ ഹൈതേ ബ്രഹ്മപരാ ബ്രഹ്മനിഷ്ഠാഃ പരം ബ്രഹ്മാന്വേഷമാണാഃ ഏഷ ഹ വൈ തത്സർവം-വഁക്ഷ്യതീതി തേ ഹ സമിത്പാണയോ ഭഗവംതം പിപ്പലാദമുപസന്നാഃ ॥1॥
താന്‌ ഹ സ ഋഷിരുവാച ഭൂയ ഏവ തപസാ ബ്രഹ്മചര്യേണ ശ്രദ്ധയാ സംവഁത്സരം സംവഁത്സ്യഥ യഥാകാമം പ്രശ്നാന്‌ പൃച്ഛത യദി വിജ്ഞാസ്യാമഃ സർവം ഹ വോ വക്ഷാമ ഇതി ॥2॥
അഥ കബംധീ കാത്യായന ഉപേത്യ പപ്രച്ഛ ഭഗവന്‌ കുതോ ഹ വാ ഇമാഃ പ്രജാഃ പ്രജായംത ഇതി ॥3॥
തസ്മൈ സ ഹോവാച-
പ്രജാകാമോ വൈ പ്രജാപതിഃ സ തപോഽതപ്യത സ തപസ്തപ്ത്വാ സ മിഥുനമുത്പാദയതേ।
രയിം ച പ്രാണംചേതി ഏതൌ മേ ബഹുധാ പ്രജാഃ കരിഷ്യത ഇതി ॥4॥
ആദിത്യോ ഹ വൈ പ്രാണോ രയിരേവ ചംദ്രമാഃ രയിർവാ ഏതത്‌ സർവം-യഁന്മൂര്തം ചാമൂര്തം ച തസ്മാന്മൂര്തിരേവ രയിഃ ॥5॥
അഥാദിത്യ ഉദയന് യത് പ്രാചീം ദിശം പ്രവിശതി തേന പ്രാച്യാന്‌ പ്രാണാന്‌ രശ്മിഷു സന്നിധത്തേ।
യദ്ദക്ഷിണാം-യഁത്‌ പ്രതീചീം-യഁദുദീചീം-യഁദധോ യദൂര്ധ്വം-യഁദംതരാ ദിശോ യത്സർവം പ്രകാശയതി തേന സർവാന്‌ പ്രാണാന്‌ രശ്മിഷു സന്നിധത്തേ ॥6॥
സ ഏഷ വൈശ്വാനരോ വിശ്വരുപഃ പ്രാണോഽഗ്നിരുദയതേ।
തദേതദ് ഋചാഽഭ്യുക്തമ്‌ ॥7॥
വിശ്വരൂപം ഹരിണം ജാതവേദസം പരായണം ജ്യോതിരേകം തപംതമ്‌।
സഹസ്രരശ്മിഃ ശതധാ വര്തമാനഃ പ്രാണഃ പ്രജാനാമുദയത്യേഷ സൂര്യഃ ॥8॥
സംവഁത്സരോ വൈ പ്രജാപതിഃ സ്തസ്യായനേ ദക്ഷിണംചോത്തരം ച।
തദ്യേ ഹ വൈ തദിഷ്ടാപൂര്തേ കൃതമിത്യുപാസതേ തേ ചാംദ്രമസമേവ ലോകമഭിജയംതേ ത ഏവ പുനരാവര്തംതേ।
തസ്മാദേത ഋഷയഃ പ്രജാകാമാ ദക്ഷിണം പ്രതിപദ്യംതേ। ഏഷ ഹ വൈ രയിര്യഃ പിതൃയാണഃ ॥9॥
അഥോത്തരേണ തപസാ ബ്രഹ്മചര്യേണ ശ്രദ്ധയാ വിദ്യയാത്മാനമന്വിഷ്യാദിത്യമഭിജയംതേ।
ഏതദ്വൈ പ്രാണാനാമായതനമേതദമൃതമഭയമേതത്‌ പരായണമേതസ്മാന്ന പുനരാവര്തംത ഇത്യേഷ നിരോധഃ। തദേഷ ശ്ലോകഃ ॥10॥
പംചപാദം പിതരം ദ്വാദശാകൃതിം ദിവ ആഹുഃ പരേ അര്ധേ പുരീഷിണമ്‌।
അഥേമേ അന്യ ഉ പരേ വിചക്ഷണം സപ്തചക്രേ ഷഡര ആഹുരര്പിതമിതി ॥11॥
മാസോ വൈ പ്രജാപതിസ്തസ്യ കൃഷ്ണപക്ശ ഏവ രയിഃ ശുക്ലഃ പ്രണസ്തസ്മാദേത ഋഷയഃ ശുക്ല ഇഷ്ടം കുർവംതീതര ഇതരസ്മിന്‌ ॥12॥
അഹോരാത്രോ വൈ പ്രജാപതിസ്തസ്യാഹരേവ പ്രാണോ രാത്രിരേവ രയിഃ।
പ്രാണം-വാഁ ഏതേ പ്രസ്കംദംതി യേ ദിവാ രത്യാ സംയുഁജ്യംതേ ബ്രഹ്മചര്യമേവ തദ്യദ്രാത്രൌ രത്യാ സംയുഁജ്യംതേ ॥13॥
അന്നം-വൈഁ പ്രജാപതിസ്തതോ ഹ വൈ തദ്രേതസ്തസ്മാദിമാഃ പ്രജാഃ പ്രജായംത ഇതി ॥14॥
തദ്യേ ഹ വൈ തത്പ്രജാപതിവ്രതം ചരംതി തേ മിഥുനമുത്പാദയംതേ।
തേഷാമേവൈഷ ബ്രഹ്മലോകോ യേഷാം തപോ ബ്രഹ്മചര്യം-യേഁഷു സത്യം പ്രതിഷ്ഠിതമ്‌ ॥15॥
തേഷാമസൌ വിരജോ ബ്രഹ്മലോകോ ന യേഷു ജിഹ്മമനൃതം ന മായാ ചേതി ॥16॥
