ଦ୍ଵିତୀୟଃ ପ୍ରଶ୍ନଃ
ଅଥ ହୈନଂ ଭାର୍ଗଵୋ ଵୈଦର୍ଭିଃ ପପ୍ରଚ୍ଛ।
ଭଗଵନ୍ କତ୍ୟେଵ ଦେଵାଃ ପ୍ରଜାଂ-ଵିଁଧାରୟଂତେ କତର ଏତତ୍ପ୍ରକାଶୟଂତେ କଃ ପୁନରେଷାଂ-ଵଁରିଷ୍ଠଃ ଇତି ॥1॥
ତସ୍ମୈ ସ ହୋଵାଚାକାଶୋ ହ ଵା ଏଷ ଦେଵୋ ଵାୟୁରଗ୍ନିରାପଃ ପୃଥିଵୀ ଵାଙ୍ମନଶ୍ଚକ୍ଷୁଃ ଶ୍ରୋତ୍ରଂ ଚ।
ତେ ପ୍ରକାଶ୍ୟାଭିଵଦଂତି ଵୟମେତଦ୍ବାଣମଵଷ୍ଟଭ୍ୟ ଵିଧାରୟାମଃ ॥2॥
ତାନ୍ ଵରିଷ୍ଠଃ ପ୍ରାଣ ଉଵାଚ।
ମା ମୋହମାପଦ୍ୟଥ ଅହମେଵୈତତ୍ପଂଚଧାତ୍ମାନଂ ପ୍ରଵିଭଜ୍ୟୈତଦ୍ବାଣମଵଷ୍ଟଭ୍ୟ ଵିଧାରୟାମୀତି ତେଽଶ୍ରଦ୍ଦଧାନା ବଭୂଵୁଃ ॥3॥
ସୋଽଭିମାନାଦୂର୍ଧ୍ଵମୁତ୍କ୍ରାମତ ଇଵ ତସ୍ମିନ୍ନୁତ୍କ୍ରାମତ୍ୟଥେତରେ ସର୍ଵ ଏଵୋତ୍କ୍ରାମଂତେ ତସ୍ମିଂଶ୍ଚ ପ୍ରତିଷ୍ଠମାନେ ସର୍ଵ ଏଵ ପ୍ରତିଷ୍ଠଂତେ।
ତଦ୍ୟଥା ମକ୍ଷିକା ମଧୁକରରାଜାନମୁତ୍କ୍ରାମଂତଂ ସର୍ଵ ଏଵୋତ୍କ୍ରାମଂତେ ତସ୍ମିଂଶ୍ଚ ପ୍ରତିଷ୍ଠମାନେ ସର୍ଵ ଏଵ ପ୍ରତିଷ୍ଟଂତ ଏଵମ୍ ଵାଙ୍ମନଷ୍ଚକ୍ଷୁଃ ଶ୍ରୋତ୍ରଂ ଚ ତେ ପ୍ରୀତାଃ ପ୍ରାଣଂ ସ୍ତୁନ୍ଵଂତି ॥4॥
ଏଷୋଽଗ୍ନିସ୍ତପତ୍ୟେଷ ସୂର୍ୟ ଏଷ ପର୍ଜନ୍ୟୋ ମଘଵାନେଷ ଵାୟୁଃ।
ଏଷ ପୃଥିଵୀ ରୟିର୍ଦେଵଃ ସଦସଚ୍ଚାମୃତଂ ଚ ୟତ୍ ॥5॥
ଅରା ଇଵ ରଥନାଭୌ ପ୍ରାଣେ ସର୍ଵଂ ପ୍ରତିଷ୍ଠିତମ୍।
ଋଚୋ ୟଜୂଷି ସାମାନି ୟଜ୍ଞଃ କ୍ଷତ୍ରଂ ବ୍ରହ୍ମ ଚ ॥6॥
ପ୍ରଜାପତିଶ୍ଚରସି ଗର୍ଭେ ତ୍ଵମେଵ ପ୍ରତିଜାୟସେ।
ତୁଭ୍ୟଂ ପ୍ରାଣ ପ୍ରଜାସ୍ତ୍ଵିମା ବଲିଂ ହରଂତି ୟଃ ପ୍ରାଣୈଃ ପ୍ରତିତିଷ୍ଠସି ॥7॥
ଦେଵାନାମସି ଵହ୍ନିତମଃ ପିତୃଣାଂ ପ୍ରଥମା ସ୍ଵଧା।
ଋଷୀଣାଂ ଚରିତଂ ସତ୍ୟମଥର୍ଵାଂଗିରସାମସି ॥8॥
ଇଂଦ୍ରସ୍ତ୍ଵଂ ପ୍ରାଣ ତେଜସା ରୁଦ୍ରୋଽସି ପରିରକ୍ଷିତା।
ତ୍ଵମଂତରିକ୍ଷେ ଚରସି ସୂର୍ୟସ୍ତ୍ଵଂ ଜ୍ୟୋତିଷାଂ ପତିଃ ॥9॥
ୟଦା ତ୍ଵମଭିଵର୍ଷସ୍ୟଥେମାଃ ପ୍ରାଣ ତେ ପ୍ରଜାଃ।
ଆନଂଦରୂପାସ୍ତିଷ୍ଠଂତି କାମାୟାନ୍ନଂ ଭଵିଷ୍ୟତୀତି ॥10॥
ଵ୍ରାତ୍ୟସ୍ତ୍ଵଂ ପ୍ରାଣୈକର୍ଷରତ୍ତା ଵିଶ୍ଵସ୍ୟ ସତ୍ପତିଃ।
ଵୟମାଦ୍ୟସ୍ୟ ଦାତାରଃ ପିତା ତ୍ଵଂ ମାତରିଶ୍ଵ ନଃ ॥11॥
ୟା ତେ ତନୂର୍ଵାଚି ପ୍ରତିଷ୍ଠିତା ୟା ଶ୍ରୋତ୍ରେ ୟା ଚ ଚକ୍ଷୁଷି।
ୟା ଚ ମନସି ସଂତତା ଶିଵାଂ ତାଂ କୁରୂ ମୋତ୍କ୍ରମୀଃ ॥12॥
ପ୍ରାଣସ୍ୟେଦଂ-ଵଁଶେ ସର୍ଵଂ ତ୍ରିଦିଵେ ୟତ୍ ପ୍ରତିଷ୍ଠିତମ୍।
ମାତେଵ ପୁତ୍ରାନ୍ ରକ୍ଷସ୍ଵ ଶ୍ରୀଶ୍ଚ ପ୍ରଜ୍ଞାଂ ଚ ଵିଧେହି ନ ଇତି ॥13॥
