અસ્ય શ્રીદક્ષિણામૂર્તિ સહસ્રનામસ્તોત્રસ્ય બ્રહ્મા ઋષિઃ અનુષ્ટુપ્ છંદઃ શ્રીદક્ષિણામૂર્તિર્દેવતા ઓં બીજં સ્વાહા શક્તિઃ નમઃ કીલકં મેધાદક્ષિણામૂર્તિ પ્રસાદસિદ્ધ્યર્થે જપે વિનિયોગઃ ॥
હ્રામિત્યાદિના ન્યાસઃ ॥
ધ્યાનં
સિદ્ધિતોયનિધેર્મધ્યે રત્નગ્રૈવે મનોરમે ।
કદંબવનિકામધ્યે શ્રીમદ્વટતરોરધઃ ॥ 1 ॥
આસીનમાદ્યં પુરુષમાદિમધ્યાંતવર્જિતમ્ ।
શુદ્ધસ્ફટિકગોક્ષીરશરત્પૂર્ણેંદુશેખરમ્ ॥ 2 ॥
દક્ષિણે ચાક્ષમાલાં ચ વહ્નિં વૈ વામહસ્તકે ।
જટામંડલસંલગ્નશીતાંશુકરમંડિતમ્ ॥ 3 ॥
નાગહારધરં ચારુકંકણૈઃ કટિસૂત્રકૈઃ ।
વિરાજમાનવૃષભં વ્યાઘ્રચર્માંબરાવૃતમ્ ॥ 4 ॥
ચિંતામણિમહાબૃંદૈઃ કલ્પકૈઃ કામધેનુભિઃ ।
ચતુઃષષ્ટિકલાવિદ્યામૂર્તિભિઃ શ્રુતિમસ્તકૈઃ ॥ 5 ॥
રત્નસિંહાસને સાધુદ્વીપિચર્મસમાયુતે ।
તત્રાષ્ટદળપદ્મસ્ય કર્ણિકાયાં સુશોભને ॥ 6 ॥
વીરાસને સમાસીનં લંબદક્ષપદાંબુજમ્ ।
જ્ઞાનમુદ્રાં પુસ્તકં ચ વરાભીતિધરં હરમ્ ॥ 7 ॥
પાદમૂલસમાક્રાંતમહાપસ્મારવૈભવમ્ ।
રુદ્રાક્ષમાલાભરણભૂષિતં ભૂતિભાસુરમ્ ॥ 8 ॥
ગજચર્મોત્તરીયં ચ મંદસ્મિતમુખાંબુજમ્ ।
સિદ્ધબૃંદૈર્યોગિબૃંદૈર્મુનિબૃંદૈર્નિષેવિતમ્ ॥ 9 ॥
આરાધ્યમાનવૃષભમગ્નીંદુરવિલોચનમ્ ।
પૂરયંતં કૃપાદૃષ્ટ્યા પુમર્થાનાશ્રિતે જને ॥ 10 ॥
એવં વિભાવયેદીશં સર્વવિદ્યાકળાનિધિમ્ ॥ 11 ॥
લમિત્યાદિ પંચોપચારાઃ ॥
સ્તોત્રં
ઓમ્ । દેવદેવો મહાદેવો દેવાનામપિ દેશિકઃ ।
દક્ષિણામૂર્તિરીશાનો દયાપૂરિતદિઙ્મુખઃ ॥ 1 ॥
કૈલાસશિખરોત્તુંગકમનીયનિજાકૃતિઃ ।
વટદ્રુમતટીદિવ્યકનકાસનસંસ્થિતઃ ॥ 2 ॥
કટીતટપટીભૂતકરિચર્મોજ્જ્વલાકૃતિઃ ।
પાટીરપાંડુરાકારપરિપૂર્ણસુધાધિપઃ ।3 ॥
જટાકોટીરઘટિતસુધાકરસુધાપ્લુતઃ ।
પશ્યલ્લલાટસુભગસુંદરભ્રૂવિલાસવાન્ ॥ 4 ॥
કટાક્ષસરણીનિર્યત્કરુણાપૂર્ણલોચનઃ ।
કર્ણાલોલતટિદ્વર્ણકુંડલોજ્જ્વલગંડભૂઃ ॥ 5 ॥
તિલપ્રસૂનસંકાશનાસિકાપુટભાસુરઃ ।
મંદસ્મિતસ્ફુરન્મુગ્ધમહનીયમુખાંબુજઃ ॥ 6 ॥
કુંદકુડ્મલસંસ્પર્ધિદંતપંક્તિવિરાજિતઃ ।
સિંદૂરારુણસુસ્નિગ્ધકોમલાધરપલ્લવઃ ॥ 7 ॥
શંખાટોપગલદ્દિવ્યગળવૈભવમંજુલઃ ।
કરકંદલિતજ્ઞાનમુદ્રારુદ્રાક્ષમાલિકઃ ॥ 8 ॥
અન્યહસ્તતલન્યસ્તવીણાપુસ્તોલ્લસદ્વપુઃ ।
વિશાલરુચિરોરસ્કવલિમત્પલ્લવોદરઃ ॥ 9 ॥
બૃહત્કટિનિતંબાઢ્યઃ પીવરોરુદ્વયાન્વિતઃ ।
જંઘાવિજિતતૂણીરસ્તુંગગુલ્ફયુગોજ્જ્વલઃ ॥ 10 ॥
મૃદુપાટલપાદાબ્જશ્ચંદ્રાભનખદીધિતિઃ ।
અપસવ્યોરુવિન્યસ્તસવ્યપાદસરોરુહઃ ॥ 11 ॥
ઘોરાપસ્મારનિક્ષિપ્તધીરદક્ષપદાંબુજઃ ।
સનકાદિમુનિધ્યેયઃ સર્વાભરણભૂષિતઃ ॥ 12 ॥
દિવ્યચંદનલિપ્તાંગશ્ચારુહાસપરિષ્કૃતઃ ।
કર્પૂરધવળાકારઃ કંદર્પશતસુંદરઃ ॥ 13 ॥
કાત્યાયનીપ્રેમનિધિઃ કરુણારસવારિધિઃ ।
કામિતાર્થપ્રદઃ શ્રીમત્કમલાવલ્લભપ્રિયઃ ॥ 14 ॥
કટાક્ષિતાત્મવિજ્ઞાનઃ કૈવલ્યાનંદકંદલઃ ।
મંદહાસસમાનેંદુશ્છિન્નાજ્ઞાનતમસ્તતિઃ ॥ 15 ॥
સંસારાનલસંતપ્તજનતામૃતસાગરઃ ।
ગંભીરહૃદયાંભોજનભોમણિનિભાકૃતિઃ ॥ 16 ॥
નિશાકરકરાકારવશીકૃતજગત્ત્રયઃ ।
તાપસારાધ્યપાદાબ્જસ્તરુણાનંદવિગ્રહઃ ॥ 17 ॥
ભૂતિભૂષિતસર્વાંગો ભૂતાધિપતિરીશ્વરઃ ।
વદનેંદુસ્મિતજ્યોત્સ્નાનિલીનત્રિપુરાકૃતિઃ ॥ 18 ॥
તાપત્રયતમોભાનુઃ પાપારણ્યદવાનલઃ ।
સંસારસાગરોદ્ધર્તા હંસાગ્ર્યોપાસ્યવિગ્રહઃ ॥ 19 ॥
લલાટહુતભુગ્દગ્ધમનોભવશુભાકૃતિઃ ।
તુચ્છીકૃતજગજ્જાલસ્તુષારકરશીતલઃ ॥ 20 ॥
અસ્તંગતસમસ્તેચ્છો નિસ્તુલાનંદમંથરઃ ।
ધીરોદાત્તગુણાધાર ઉદારવરવૈભવઃ ॥ 21 ॥
અપારકરુણામૂર્તિરજ્ઞાનધ્વાંતભાસ્કરઃ ।
ભક્તમાનસહંસાગ્ર્યો ભવામયભિષક્તમઃ ॥ 22 ॥
યોગીંદ્રપૂજ્યપાદાબ્જો યોગપટ્ટોલ્લસત્કટિઃ ।
શુદ્ધસ્ફટિકસંકાશો બદ્ધપન્નગભૂષણઃ ॥ 23 ॥
નાનામુનિસમાકીર્ણો નાસાગ્રન્યસ્તલોચનઃ ।
વેદમૂર્ધૈકસંવેદ્યો નાદધ્યાનપરાયણઃ ॥ 24 ॥
ધરાધરેંદુરાનંદસંદોહરસસાગરઃ ।
દ્વૈતબૃંદવિમોહાંધ્યપરાકૃતદૃગદ્ભુતઃ ॥ 25 ॥
પ્રત્યગાત્મા પરંજ્યોતિઃ પુરાણઃ પરમેશ્વરઃ ।
પ્રપંચોપશમઃ પ્રાજ્ઞઃ પુણ્યકીર્તિઃ પુરાતનઃ ॥ 26 ॥
સર્વાધિષ્ઠાનસન્માત્રઃ સ્વાત્મબંધહરો હરઃ ।
સર્વપ્રેમનિજાહાસઃ સર્વાનુગ્રહકૃચ્છિવઃ ॥ 27 ॥
સર્વેંદ્રિયગુણાભાસઃ સર્વભૂતગુણાશ્રયઃ ।
સચ્ચિદાનંદપૂર્ણાત્મા સર્વભૂતગુણાશ્રયઃ ॥ 28 ॥
સર્વભૂતાંતરઃ સાક્ષી સર્વજ્ઞઃ સર્વકામદઃ ।
સનકાદિમહાયોગિસમારાધિતપાદુકઃ ॥ 29 ॥
આદિદેવો દયાસિંધુઃ શિક્ષિતાસુરવિગ્રહઃ ।
યક્ષકિન્નરગંધર્વસ્તૂયમાનાત્મવૈભવઃ ॥ 30 ॥
બ્રહ્માદિદેવવિનુતો યોગમાયાનિયોજકઃ ।
શિવયોગી શિવાનંદઃ શિવભક્તસમુદ્ધરઃ ॥ 31 ॥
વેદાંતસારસંદોહઃ સર્વસત્ત્વાવલંબનઃ ।
વટમૂલાશ્રયો વાગ્મી માન્યો મલયજપ્રિયઃ ॥ 32 ॥
સુશીલો વાંછિતાર્થજ્ઞઃ પ્રસન્નવદનેક્ષણઃ ।
નૃત્તગીતકલાભિજ્ઞઃ કર્મવિત્કર્મમોચકઃ ॥ 33 ॥
કર્મસાક્ષી કર્મમયઃ કર્મણાં ચ ફલપ્રદઃ ।
જ્ઞાનદાતા સદાચારઃ સર્વોપદ્રવમોચકઃ ॥ 34 ॥
અનાથનાથો ભગવાનાશ્રિતામરપાદપઃ ।
વરપ્રદઃ પ્રકાશાત્મા સર્વભૂતહિતે રતઃ ॥ 35 ॥
વ્યાઘ્રચર્માસનાસીન આદિકર્તા મહેશ્વરઃ ।
સુવિક્રમઃ સર્વગતો વિશિષ્ટજનવત્સલઃ ॥ 36 ॥
ચિંતાશોકપ્રશમનો જગદાનંદકારકઃ ।
રશ્મિમાન્ ભુવનેશશ્ચ દેવાસુરસુપૂજિતઃ ॥ 37 ॥
મૃત્યુંજયો વ્યોમકેશઃ ષટ્ત્રિંશત્તત્ત્વસંગ્રહઃ ।
અજ્ઞાતસંભવો ભિક્ષુરદ્વિતીયો દિગંબરઃ ॥ 38 ॥
સમસ્તદેવતામૂર્તિઃ સોમસૂર્યાગ્નિલોચનઃ ।
સર્વસામ્રાજ્યનિપુણો ધર્મમાર્ગપ્રવર્તકઃ ॥ 39 ॥
વિશ્વાધિકઃ પશુપતિઃ પશુપાશવિમોચકઃ ।
અષ્ટમૂર્તિર્દીપ્તમૂર્તિર્નામોચ્ચારણમુક્તિદઃ ॥ 40 ॥
સહસ્રાદિત્યસંકાશઃ સદાષોડશવાર્ષિકઃ ।
દિવ્યકેલીસમાયુક્તો દિવ્યમાલ્યાંબરાવૃતઃ ॥ 41 ॥
અનર્ઘરત્નસંપૂર્ણો મલ્લિકાકુસુમપ્રિયઃ ।
તપ્તચામીકરાકારો જિતદાવાનલાકૃતિઃ ॥ 42 ॥
નિરંજનો નિર્વિકારો નિજાવાસો નિરાકૃતિઃ ।
જગદ્ગુરુર્જગત્કર્તા જગદીશો જગત્પતિઃ ॥ 43 ॥
કામહંતા કામમૂર્તિઃ કળ્યાણવૃષવાહનઃ ।
ગંગાધરો મહાદેવો દીનબંધવિમોચકઃ ॥ 44 ॥
ધૂર્જટિઃ ખંડપરશુઃ સદ્ગુણો ગિરિજાસખઃ ।
અવ્યયો ભૂતસેનેશઃ પાપઘ્નઃ પુણ્યદાયકઃ ॥ 45 ॥
ઉપદેષ્ટા દૃઢપ્રજ્ઞો રુદ્રો રોગવિનાશનઃ ।
નિત્યાનંદો નિરાધારો હરો દેવશિખામણિઃ ॥ 46 ॥
પ્રણતાર્તિહરઃ સોમઃ સાંદ્રાનંદો મહામતિઃ ।
આશ્ચર્યવૈભવો દેવઃ સંસારાર્ણવતારકઃ ॥ 47 ॥
યજ્ઞેશો રાજરાજેશો ભસ્મરુદ્રાક્ષલાંછનઃ ।
અનંતસ્તારકઃ સ્થાણુઃ સર્વવિદ્યેશ્વરો હરિઃ ॥ 48 ॥
વિશ્વરૂપો વિરૂપાક્ષઃ પ્રભુઃ પરિબૃઢો દૃઢઃ ।
ભવ્યો જિતારિષડ્વર્ગો મહોદારો વિષાશનઃ ॥ 49 ॥
સુકીર્તિરાદિપુરુષો જરામરણવર્જિતઃ ।
પ્રમાણભૂતો દુર્જ્ઞેયઃ પુણ્યઃ પરપુરંજયઃ ॥ 50 ॥
ગુણાકરો ગુણશ્રેષ્ઠઃ સચ્ચિદાનંદવિગ્રહઃ ।
સુખદઃ કારણં કર્તા ભવબંધવિમોચકઃ ॥ 51 ॥
અનિર્વિણ્ણો ગુણગ્રાહી નિષ્કળંકઃ કળંકહા ।
પુરુષઃ શાશ્વતો યોગી વ્યક્તાવ્યક્તઃ સનાતનઃ ॥ 52 ॥
ચરાચરાત્મા સૂક્ષ્માત્મા વિશ્વકર્મા તમોપહૃત્ ।
ભુજંગભૂષણો ભર્ગસ્તરુણઃ કરુણાલયઃ ॥ 53 ॥
અણિમાદિગુણોપેતો લોકવશ્યવિધાયકઃ ।
યોગપટ્ટધરો મુક્તો મુક્તાનાં પરમા ગતિઃ ॥ 54 ॥
ગુરુરૂપધરઃ શ્રીમત્પરમાનંદસાગરઃ ।
સહસ્રબાહુઃ સર્વેશઃ સહસ્રાવયવાન્વિતઃ ॥ 55 ॥
સહસ્રમૂર્ધા સર્વાત્મા સહસ્રાક્ષઃ સહસ્રપાત્ ।
નિરાભાસઃ સૂક્ષ્મતનુર્હૃદિ જ્ઞાતઃ પરાત્પરઃ ॥ 56 ॥
સર્વાત્મગઃ સર્વસાક્ષી નિઃસંગો નિરુપદ્રવઃ ।
નિષ્કળઃ સકલાધ્યક્ષશ્ચિન્મયસ્તમસઃ પરઃ ॥ 57 ॥
જ્ઞાનવૈરાગ્યસંપન્નો યોગાનંદમયઃ શિવઃ ।
શાશ્વતૈશ્વર્યસંપૂર્ણો મહાયોગીશ્વરેશ્વરઃ ॥ 58 ॥
સહસ્રશક્તિસંયુક્તઃ પુણ્યકાયો દુરાસદઃ ।
તારકબ્રહ્મસંપૂર્ણસ્તપસ્વિજનસંવૃતઃ ॥ 59 ॥
વિધીંદ્રામરસંપૂજ્યો જ્યોતિષાં જ્યોતિરુત્તમઃ ।
નિરક્ષરો નિરાલંબઃ સ્વાત્મારામો વિકર્તનઃ ॥ 60 ॥
નિરવદ્યો નિરાતંકો ભીમો ભીમપરાક્રમઃ ।
વીરભદ્રઃ પુરારાતિર્જલંધરશિરોહરઃ ॥ 61 ॥
અંધકાસુરસંહર્તા ભગનેત્રભિદદ્ભુતઃ ।
વિશ્વગ્રાસોઽધર્મશત્રુર્બ્રહ્મજ્ઞાનૈકમંથરઃ ॥ 62 ॥
અગ્રેસરસ્તીર્થભૂતઃ સિતભસ્માવકુંઠનઃ ।
અકુંઠમેધાઃ શ્રીકંઠો વૈકુંઠપરમપ્રિયઃ ॥ 63 ॥
લલાટોજ્જ્વલનેત્રાબ્જસ્તુષારકરશેખરઃ ।
ગજાસુરશિરશ્છેત્તા ગંગોદ્ભાસિતમૂર્ધજઃ ॥ 64 ॥
કળ્યાણાચલકોદંડઃ કમલાપતિસાયકઃ ।
વારાંશેવધિતૂણીરઃ સરોજાસનસારથિઃ ॥ 65 ॥
ત્રયીતુરંગસંક્રાંતો વાસુકિજ્યાવિરાજિતઃ ।
રવીંદુચરણાચારિધરારથવિરાજિતઃ ॥ 66 ॥
ત્રય્યંતપ્રગ્રહોદારચારુઘંટારવોજ્જ્વલઃ ।
ઉત્તાનપર્વલોમાઢ્યો લીલાવિજિતમન્મથઃ ॥ 67 ॥
જાતુપ્રપન્નજનતાજીવનોપાયનોત્સુકઃ ।
સંસારાર્ણવનિર્મગ્નસમુદ્ધરણપંડિતઃ ॥ 68 ॥
મદદ્વિરદધિક્કારિગતિમંજુલવૈભવઃ ।
મત્તકોકિલમાધુર્યરસનિર્ભરગીર્ગણઃ ॥ 69 ॥
કૈવલ્યોદધિકલ્લોલલીલાતાંડવપંડિતઃ ।
વિષ્ણુર્જિષ્ણુર્વાસુદેવઃ પ્રભવિષ્ણુઃ પુરાતનઃ ॥ 70 ॥
વર્ધિષ્ણુર્વરદો વૈદ્યો હરિર્નારાયણોઽચ્યુતઃ ।
અજ્ઞાનવનદાવાગ્નિઃ પ્રજ્ઞાપ્રાસાદભૂપતિઃ ॥ 71 ॥
સર્પભૂષિતસર્વાંગઃ કર્પૂરોજ્જ્વલિતાકૃતિઃ ।
અનાદિમધ્યનિધનો ગિરીશો ગિરિજાપતિઃ ॥ 72 ॥
વીતરાગો વિનીતાત્મા તપસ્વી ભૂતભાવનઃ ।
દેવાસુરગુરુધ્યેયો દેવાસુરનમસ્કૃતઃ ॥ 73 ॥
દેવાદિદેવો દેવર્ષિર્દેવાસુરવરપ્રદઃ ।
સર્વદેવમયોઽચિંત્યો દેવાત્મા ચાત્મસંભવઃ ॥ 74 ॥
નિર્લેપો નિષ્પ્રપંચાત્મા નિર્વિઘ્નો વિઘ્નનાશકઃ ।
એકજ્યોતિર્નિરાતંકો વ્યાપ્તમૂર્તિરનાકુલઃ ॥ 75 ॥
નિરવદ્યપદોપાધિર્વિદ્યારાશિરનુત્તમઃ ।
નિત્યાનંદઃ સુરાધ્યક્ષો નિઃસંકલ્પો નિરંજનઃ ॥ 76 ॥
નિષ્કળંકો નિરાકારો નિષ્પ્રપંચો નિરામયઃ ।
વિદ્યાધરો વિયત્કેશો માર્કંડેયવરપ્રદઃ ॥ 77 ॥
ભૈરવો ભૈરવીનાથઃ કામદઃ કમલાસનઃ ।
વેદવેદ્યઃ સુરાનંદો લસજ્જ્યોતિઃ પ્રભાકરઃ ॥ 78 ॥
ચૂડામણિઃ સુરાધીશો યજ્ઞગેયો હરિપ્રિયઃ ।
નિર્લેપો નીતિમાન્ સૂત્રી શ્રીહાલાહલસુંદરઃ ॥ 79 ॥
ધર્મદક્ષો મહારાજઃ કિરીટી વંદિતો ગુહઃ ।
માધવો યામિનીનાથઃ શંબરઃ શબરીપ્રિયઃ ॥ 80 ॥
સંગીતવેત્તા લોકજ્ઞઃ શાંતઃ કલશસંભવઃ ।
બ્રહ્મણ્યો વરદો નિત્યઃ શૂલી ગુરુવરો હરઃ ॥ 81 ॥
માર્તાંડઃ પુંડરીકાક્ષો લોકનાયકવિક્રમઃ ।
મુકુંદાર્ચ્યો વૈદ્યનાથઃ પુરંદરવરપ્રદઃ ॥ 82 ॥
ભાષાવિહીનો ભાષાજ્ઞો વિઘ્નેશો વિઘ્નનાશનઃ ।
કિન્નરેશો બૃહદ્ભાનુઃ શ્રીનિવાસઃ કપાલભૃત્ ॥ 83 ॥
વિજયો ભૂતભાવજ્ઞો ભીમસેનો દિવાકરઃ ।
બિલ્વપ્રિયો વસિષ્ઠેશઃ સર્વમાર્ગપ્રવર્તકઃ ॥ 84 ॥
ઓષધીશો વામદેવો ગોવિંદો નીલલોહિતઃ ।
ષડર્ધનયનઃ શ્રીમન્મહાદેવો વૃષધ્વજઃ ॥ 85 ॥
કર્પૂરદીપિકાલોલઃ કર્પૂરરસચર્ચિતઃ ।
અવ્યાજકરુણામૂર્તિસ્ત્યાગરાજઃ ક્ષપાકરઃ ॥ 86 ॥
આશ્ચર્યવિગ્રહઃ સૂક્ષ્મઃ સિદ્ધેશઃ સ્વર્ણભૈરવઃ ।
દેવરાજઃ કૃપાસિંધુરદ્વયોઽમિતવિક્રમઃ ॥ 87 ॥
નિર્ભેદો નિત્યસત્વસ્થો નિર્યોગક્ષેમ આત્મવાન્ ।
નિરપાયો નિરાસંગો નિઃશબ્દો નિરુપાધિકઃ ॥ 88 ॥
ભવઃ સર્વેશ્વરઃ સ્વામી ભવભીતિવિભંજનઃ ।
દારિદ્ર્યતૃણકૂટાગ્નિર્દારિતાસુરસંતતિઃ ॥ 89 ॥
મુક્તિદો મુદિતોઽકુબ્જો ધાર્મિકો ભક્તવત્સલઃ ।
અભ્યાસાતિશયજ્ઞેયશ્ચંદ્રમૌળિઃ કળાધરઃ ॥ 90 ॥
મહાબલો મહાવીર્યો વિભુઃ શ્રીશઃ શુભપ્રદઃ ।
સિદ્ધઃ પુરાણપુરુષો રણમંડલભૈરવઃ ॥ 91 ॥
સદ્યોજાતો વટારણ્યવાસી પુરુષવલ્લભઃ ।
હરિકેશો મહાત્રાતા નીલગ્રીવઃ સુમંગળઃ ॥ 92 ॥
હિરણ્યબાહુસ્તીક્ષ્ણાંશુઃ કામેશઃ સોમવિગ્રહઃ ।
સર્વાત્મા સર્વકર્તા ચ તાંડવો મુંડમાલિકઃ ॥ 93 ॥
અગ્રગણ્યઃ સુગંભીરો દેશિકો વૈદિકોત્તમઃ ।
પ્રસન્નદેવો વાગીશશ્ચિંતાતિમિરભાસ્કરઃ ॥ 94 ॥
ગૌરીપતિસ્તુંગમૌળિર્મખરાજો મહાકવિઃ ।
શ્રીધરઃ સર્વસિદ્ધેશો વિશ્વનાથો દયાનિધિઃ ॥ 95 ॥
અંતર્મુખો બહિર્દૃષ્ટિઃ સિદ્ધવેષમનોહરઃ ।
કૃત્તિવાસાઃ કૃપાસિંધુર્મંત્રસિદ્ધો મતિપ્રદઃ ॥ 96 ॥
મહોત્કૃષ્ટઃ પુણ્યકરો જગત્સાક્ષી સદાશિવઃ ।
મહાક્રતુર્મહાયજ્વા વિશ્વકર્મા તપોનિધિઃ ॥ 97 ॥
છંદોમયો મહાજ્ઞાની સર્વજ્ઞો દેવવંદિતઃ ।
સાર્વભૌમઃ સદાનંદઃ કરુણામૃતવારિધિઃ ॥ 98 ॥
કાલકાલઃ કલિધ્વંસી જરામરણનાશકઃ ।
શિતિકંઠશ્ચિદાનંદો યોગિનીગણસેવિતઃ ॥ 99 ॥
ચંડીશઃ શુકસંવેદ્યઃ પુણ્યશ્લોકો દિવસ્પતિઃ ।
સ્થાયી સકલતત્ત્વાત્મા સદાસેવકવર્ધનઃ ॥ 100 ॥
રોહિતાશ્વઃ ક્ષમારૂપી તપ્તચામીકરપ્રભઃ ।
ત્રિયંબકો વરરુચિર્દેવદેવશ્ચતુર્ભુજઃ ॥ 101 ॥
વિશ્વંભરો વિચિત્રાંગો વિધાતા પુરશાસનઃ ।
સુબ્રહ્મણ્યો જગત્સ્વામી રોહિતાક્ષઃ શિવોત્તમઃ ॥ 102 ॥
નક્ષત્રમાલાભરણો મઘવાન્ અઘનાશનઃ ।
વિધિકર્તા વિધાનજ્ઞઃ પ્રધાનપુરુષેશ્વરઃ ॥ 103 ॥
ચિંતામણિઃ સુરગુરુર્ધ્યેયો નીરાજનપ્રિયઃ ।
ગોવિંદો રાજરાજેશો બહુપુષ્પાર્ચનપ્રિયઃ ॥ 104 ॥
સર્વાનંદો દયારૂપી શૈલજાસુમનોહરઃ ।
સુવિક્રમઃ સર્વગતો હેતુસાધનવર્જિતઃ ॥ 105 ॥
વૃષાંકો રમણીયાંગઃ સદંઘ્રિઃ સામપારગઃ ।
મંત્રાત્મા કોટિકંદર્પસૌંદર્યરસવારિધિઃ ॥ 106 ॥
યજ્ઞેશો યજ્ઞપુરુષઃ સૃષ્ટિસ્થિત્યંતકારણમ્ ।
પરહંસૈકજિજ્ઞાસ્યઃ સ્વપ્રકાશસ્વરૂપવાન્ ॥ 107 ॥
મુનિમૃગ્યો દેવમૃગ્યો મૃગહસ્તો મૃગેશ્વરઃ ।
મૃગેંદ્રચર્મવસનો નરસિંહનિપાતનઃ ॥ 108 ॥
મુનિવંદ્યો મુનિશ્રેષ્ઠો મુનિબૃંદનિષેવિતઃ ।
દુષ્ટમૃત્યુરદુષ્ટેહો મૃત્યુહા મૃત્યુપૂજિતઃ ॥ 109 ॥
અવ્યક્તોઽંબુજજન્માદિકોટિકોટિસુપૂજિતઃ ।
લિંગમૂર્તિરલિંગાત્મા લિંગાત્મા લિંગવિગ્રહઃ ॥ 110 ॥
યજુર્મૂર્તિઃ સામમૂર્તિરૃઙ્મૂર્તિર્મૂર્તિવર્જિતઃ ।
વિશ્વેશો ગજચર્મૈકચેલાંચિતકટીતટઃ ॥ 111 ॥
પાવનાંતેવસદ્યોગિજનસાર્થસુધાકરઃ ।
અનંતસોમસૂર્યાગ્નિમંડલપ્રતિમપ્રભઃ ॥ 112 ॥
ચિંતાશોકપ્રશમનઃ સર્વવિદ્યાવિશારદઃ ।
ભક્તવિજ્ઞપ્તિસંધાતા કર્તા ગિરિવરાકૃતિઃ ॥ 113 ॥
જ્ઞાનપ્રદો મનોવાસઃ ક્ષેમ્યો મોહવિનાશનઃ ।
સુરોત્તમશ્ચિત્રભાનુઃ સદાવૈભવતત્પરઃ ॥ 114 ॥
સુહૃદગ્રેસરઃ સિદ્ધજ્ઞાનમુદ્રો ગણાધિપઃ ।
આગમશ્ચર્મવસનો વાંછિતાર્થફલપ્રદઃ ॥ 115 ॥
અંતર્હિતોઽસમાનશ્ચ દેવસિંહાસનાધિપઃ ।
વિવાદહંતા સર્વાત્મા કાલઃ કાલવિવર્જિતઃ ॥ 116 ॥
વિશ્વાતીતો વિશ્વકર્તા વિશ્વેશો વિશ્વકારણમ્ ।
યોગિધ્યેયો યોગનિષ્ઠો યોગાત્મા યોગવિત્તમઃ ॥ 117 ॥
ઓંકારરૂપો ભગવાન્ બિંદુનાદમયઃ શિવઃ ।
ચતુર્મુખાદિસંસ્તુત્યશ્ચતુર્વર્ગફલપ્રદઃ ॥ 118 ॥
સહ્યાચલગુહાવાસી સાક્ષાન્મોક્ષરસામૃતઃ ।
દક્ષાધ્વરસમુચ્છેત્તા પક્ષપાતવિવર્જિતઃ ॥ 119 ॥
ઓંકારવાચકઃ શંભુઃ શંકરઃ શશિશીતલઃ ।
પંકજાસનસંસેવ્યઃ કિંકરામરવત્સલઃ ॥ 120 ॥
નતદૌર્ભાગ્યતૂલાગ્નિઃ કૃતકૌતુકમંગળઃ ।
ત્રિલોકમોહનઃ શ્રીમત્ત્રિપુંડ્રાંકિતમસ્તકઃ ॥ 121 ॥
ક્રૌંચારિજનકઃ શ્રીમદ્ગણનાથસુતાન્વિતઃ ।
અદ્ભુતાનંતવરદોઽપરિચ્છિનાત્મવૈભવઃ ॥ 122 ॥
ઇષ્ટાપૂર્તપ્રિયઃ શર્વ એકવીરઃ પ્રિયંવદઃ ।
ઊહાપોહવિનિર્મુક્ત ઓંકારેશ્વરપૂજિતઃ ॥ 123 ॥
રુદ્રાક્ષવક્ષા રુદ્રાક્ષરૂપો રુદ્રાક્ષપક્ષકઃ ।
ભુજગેંદ્રલસત્કંઠો ભુજંગાભરણપ્રિયઃ ॥ 124 ॥
કળ્યાણરૂપઃ કળ્યાણઃ કળ્યાણગુણસંશ્રયઃ ।
સુંદરભ્રૂઃ સુનયનઃ સુલલાટઃ સુકંધરઃ ॥ 125 ॥
વિદ્વજ્જનાશ્રયો વિદ્વજ્જનસ્તવ્યપરાક્રમઃ ।
વિનીતવત્સલો નીતિસ્વરૂપો નીતિસંશ્રયઃ ॥ 126 ॥
અતિરાગી વીતરાગી રાગહેતુર્વિરાગવિત્ ।
રાગહા રાગશમનો રાગદો રાગિરાગવિત્ ॥ 127 ॥
મનોન્મનો મનોરૂપો બલપ્રમથનો બલઃ ।
વિદ્યાકરો મહાવિદ્યો વિદ્યાવિદ્યાવિશારદઃ ॥ 128 ॥
વસંતકૃદ્વસંતાત્મા વસંતેશો વસંતદઃ ।
પ્રાવૃટ્કૃત્ પ્રાવૃડાકારઃ પ્રાવૃટ્કાલપ્રવર્તકઃ ॥ 129 ॥
શરન્નાથો શરત્કાલનાશકઃ શરદાશ્રયઃ ।
કુંદમંદારપુષ્પૌઘલસદ્વાયુનિષેવિતઃ ॥ 130 ॥
દિવ્યદેહપ્રભાકૂટસંદીપિતદિગંતરઃ ।
દેવાસુરગુરુસ્તવ્યો દેવાસુરનમસ્કૃતઃ ॥ 131 ॥
વામાંગભાગવિલસચ્છ્યામલાવીક્ષણપ્રિયઃ ।
કીર્ત્યાધારઃ કીર્તિકરઃ કીર્તિહેતુરહેતુકઃ ॥ 132 ॥
શરણાગતદીનાર્તપરિત્રાણપરાયણઃ ।
મહાપ્રેતાસનાસીનો જિતસર્વપિતામહઃ ॥ 133 ॥
મુક્તાદામપરીતાંગો નાનાગાનવિશારદઃ ।
વિષ્ણુબ્રહ્માદિવંદ્યાંઘ્રિર્નાનાદેશૈકનાયકઃ ॥ 134 ॥
ધીરોદાત્તો મહાધીરો ધૈર્યદો ધૈર્યવર્ધકઃ ।
વિજ્ઞાનમય આનંદમયઃ પ્રાણમયોઽન્નદઃ ॥ 135 ॥
ભવાબ્ધિતરણોપાયઃ કવિર્દુઃસ્વપ્નનાશનઃ ।
ગૌરીવિલાસસદનઃ પિશચાનુચરાવૃતઃ ॥ 136 ॥
દક્ષિણાપ્રેમસંતુષ્ટો દારિદ્ર્યવડવાનલઃ ।
અદ્ભુતાનંતસંગ્રામો ઢક્કાવાદનતત્પરઃ ॥ 137 ॥
પ્રાચ્યાત્મા દક્ષિણાકારઃ પ્રતીચ્યાત્મોત્તરાકૃતિઃ ।
ઊર્ધ્વાદ્યન્યદિગાકારો મર્મજ્ઞઃ સર્વશિક્ષકઃ ॥ 138 ॥
યુગાવહો યુગાધીશો યુગાત્મા યુગનાયકઃ ।
જંગમઃ સ્થાવરાકારઃ કૈલાસશિખરપ્રિયઃ ॥ 139 ॥
હસ્તરાજત્પુંડરીકઃ પુંડરીકનિભેક્ષણઃ ।
લીલાવિડંબિતવપુર્ભક્તમાનસમંડિતઃ ॥ 140 ॥
બૃંદારકપ્રિયતમો બૃંદારકવરાર્ચિતઃ ।
નાનાવિધાનેકરત્નલસત્કુંડલમંડિતઃ ॥ 141 ॥
નિઃસીમમહિમા નિત્યલીલાવિગ્રહરૂપધૃત્ ।
ચંદનદ્રવદિગ્ધાંગશ્ચાંપેયકુસુમાર્ચિતઃ ॥ 142 ॥
સમસ્તભક્તસુખદઃ પરમાણુર્મહાહ્રદઃ ।
અલૌકિકો દુષ્પ્રધર્ષઃ કપિલઃ કાલકંધરઃ ॥ 143 ॥
કર્પૂરગૌરઃ કુશલઃ સત્યસંધો જિતેંદ્રિયઃ ।
શાશ્વતૈશ્વર્યવિભવઃ પોષકઃ સુસમાહિતઃ ॥ 144 ॥
મહર્ષિનાથિતો બ્રહ્મયોનિઃ સર્વોત્તમોત્તમઃ ।
ભૂમિભારાર્તિસંહર્તા ષડૂર્મિરહિતો મૃડઃ ॥ 145 ॥
ત્રિવિષ્ટપેશ્વરઃ સર્વહૃદયાંબુજમધ્યગઃ ।
સહસ્રદળપદ્મસ્થઃ સર્વવર્ણોપશોભિતઃ ॥ 146 ॥
પુણ્યમૂર્તિઃ પુણ્યલભ્યઃ પુણ્યશ્રવણકીર્તનઃ ।
સૂર્યમંડલમધ્યસ્થશ્ચંદ્રમંડલમધ્યગઃ ॥ 147 ॥
સદ્ભક્તધ્યાનનિગલઃ શરણાગતપાલકઃ ।
શ્વેતાતપત્રરુચિરઃ શ્વેતચામરવીજિતઃ ॥ 148 ॥
સર્વાવયવસંપૂર્ણઃ સર્વલક્ષણલક્ષિતઃ ।
સર્વમંગળમાંગળ્યઃ સર્વકારણકારણઃ ॥ 149 ॥
આમોદો મોદજનકઃ સર્પરાજોત્તરીયકઃ ।
કપાલી કોવિદઃ સિદ્ધકાંતિસંવલિતાનનઃ ॥ 150 ॥
સર્વસદ્ગુરુસંસેવ્યો દિવ્યચંદનચર્ચિતઃ ।
વિલાસિનીકૃતોલ્લાસ ઇચ્છાશક્તિનિષેવિતઃ ॥ 151 ॥
અનંતાનંદસુખદો નંદનઃ શ્રીનિકેતનઃ ।
અમૃતાબ્ધિકૃતાવાસો નિત્યક્લીબો નિરામયઃ ॥ 152 ॥
અનપાયોઽનંતદૃષ્ટિરપ્રમેયોઽજરોઽમરઃ ।
તમોમોહપ્રતિહતિરપ્રતર્ક્યોઽમૃતોઽક્ષરઃ ॥ 153 ॥
અમોઘબુદ્ધિરાધાર આધારાધેયવર્જિતઃ ।
ઈષણાત્રયનિર્મુક્ત ઇહામુત્રવિવર્જિતઃ ॥ 154 ॥
ઋગ્યજુઃસામનયનો બુદ્ધિસિદ્ધિસમૃદ્ધિદઃ ।
ઔદાર્યનિધિરાપૂર્ણ ઐહિકામુષ્મિકપ્રદઃ ॥ 155 ॥
શુદ્ધસન્માત્રસંવિદ્ધીસ્વરૂપસુખવિગ્રહઃ ।
દર્શનપ્રથમાભાસો દૃષ્ટિદૃશ્યવિવર્જિતઃ ॥ 156 ॥
અગ્રગણ્યોઽચિંત્યરૂપઃ કલિકલ્મષનાશનઃ ।
વિમર્શરૂપો વિમલો નિત્યરૂપો નિરાશ્રયઃ ॥ 157 ॥
નિત્યશુદ્ધો નિત્યબુદ્ધો નિત્યમુક્તોઽપરાકૃતઃ ।
મૈત્ર્યાદિવાસનાલભ્યો મહાપ્રળયસંસ્થિતઃ ॥ 158 ॥
મહાકૈલાસનિલયઃ પ્રજ્ઞાનઘનવિગ્રહઃ ।
શ્રીમાન્ વ્યાઘ્રપુરાવાસો ભુક્તિમુક્તિપ્રદાયકઃ ॥ 159 ॥
જગદ્યોનિર્જગત્સાક્ષી જગદીશો જગન્મયઃ ।
જપો જપપરો જપ્યો વિદ્યાસિંહાસનપ્રભુઃ ॥ 160 ॥
તત્ત્વાનાં પ્રકૃતિસ્તત્ત્વં તત્ત્વંપદનિરૂપિતઃ ।
દિક્કાલાદ્યનવચ્છિન્નઃ સહજાનંદસાગરઃ ॥ 161 ॥
પ્રકૃતિઃ પ્રાકૃતાતીતો વિજ્ઞાનૈકરસાકૃતિઃ ।
નિઃશંકમતિદૂરસ્થશ્ચૈત્યચેતનચિંતનઃ ॥ 162 ॥
તારકાનાં હૃદંતસ્થસ્તારકસ્તારકાંતકઃ ।
ધ્યાનૈકપ્રકટો ધ્યેયો ધ્યાની ધ્યાનવિભૂષણઃ ॥ 163 ॥
પરં વ્યોમ પરં ધામ પરમાત્મા પરં પદમ્ ।
પૂર્ણાનંદઃ સદાનંદો નાદમધ્યપ્રતિષ્ઠિતઃ ॥ 164 ॥
પ્રમાવિપર્યયાતીતઃ પ્રણતાજ્ઞાનનાશકઃ ।
બાણાર્ચિતાંઘ્રિર્બહુદો બાલકેળિકુતૂહલી ॥ 165 ॥
બ્રહ્મરૂપી બ્રહ્મપદં બ્રહ્મવિદ્બ્રાહ્મણપ્રિયઃ ।
ભૂક્ષેપદત્તલક્ષ્મીકો ભ્રૂમધ્યધ્યાનલક્ષિતઃ ॥ 166 ॥
યશસ્કરો રત્નગર્ભો મહારાજ્યસુખપ્રદઃ ।
શબ્દબ્રહ્મ શમપ્રાપ્યો લાભકૃલ્લોકવિશ્રુતઃ ॥ 167 ॥
શાસ્તા શિવાદ્રિનિલયઃ શરણ્યો યાજકપ્રિયઃ ।
સંસારવૈદ્યઃ સર્વજ્ઞઃ સભેષજવિભેષજઃ ॥ 168 ॥
મનોવચોભિરગ્રાહ્યઃ પંચકોશવિલક્ષણઃ ।
અવસ્થાત્રયનિર્મુક્તસ્ત્વવસ્થાસાક્ષિતુર્યકઃ ॥ 169 ॥
પંચભૂતાદિદૂરસ્થઃ પ્રત્યગેકરસોઽવ્યયઃ ।
ષટ્ચક્રાંતર્ગતોલ્લાસી ષડ્વિકારવિવર્જિતઃ ॥ 170 ॥
વિજ્ઞાનઘનસંપૂર્ણો વીણાવાદનતત્પરઃ ।
નીહારાકારગૌરાંગો મહાલાવણ્યવારિધિઃ ॥ 171 ॥
પરાભિચારશમનઃ ષડધ્વોપરિસંસ્થિતઃ ।
સુષુમ્નામાર્ગસંચારી બિસતંતુનિભાકૃતિઃ ॥ 172 ॥
પિનાકી લિંગરૂપશ્રીઃ મંગળાવયવોજ્જ્વલઃ ।
ક્ષેત્રાધિપઃ સુસંવેદ્યઃ શ્રીપ્રદો વિભવપ્રદઃ ॥ 173 ॥
સર્વવશ્યકરઃ સર્વદોષહા પુત્રપૌત્રદઃ ।
તૈલદીપપ્રિયસ્તૈલપક્વાન્નપ્રીતમાનસઃ ॥ 174 ॥
તૈલાભિષેકસંતુષ્ટસ્તિલભક્ષણતત્પરઃ ।
આપાદકણિકામુક્તાભૂષાશતમનોહરઃ ॥ 175 ॥
શાણોલ્લીઢમણિશ્રેણીરમ્યાંઘ્રિનખમંડલઃ ।
મણિમંજીરકિરણકિંજલ્કિતપદાંબુજઃ ॥ 176 ॥
અપસ્મારોપરિન્યસ્તસવ્યપાદસરોરુહઃ ।
કંદર્પતૂણાભજંઘો ગુલ્ફોદંચિતનૂપુરઃ ॥ 177 ॥
કરિહસ્તોપમેયોરુરાદર્શોજ્જ્વલજાનુભૃત્ ।
વિશંકટકટિન્યસ્તવાચાલમણિમેખલઃ ॥ 178 ॥
આવર્તનાભિરોમાલિવલિમત્પલ્લવોદરઃ ।
મુક્તાહારલસત્તુંગવિપુલોરસ્કરંજિતઃ ॥ 179 ॥
વીરાસનસમાસીનો વીણાપુસ્તોલ્લસત્કરઃ ।
અક્ષમાલાલસત્પાણિશ્ચિન્મુદ્રિતકરાંબુજઃ ॥ 180 ॥
માણિક્યકંકણોલ્લાસિકરાંબુજવિરાજિતઃ ।
અનર્ઘરત્નગ્રૈવેયવિલસત્કંબુકંધરઃ ॥ 181 ॥
અનાકલિતસાદૃશ્યચિબુકશ્રીવિરાજિતઃ ।
મુગ્ધસ્મિતપરીપાકપ્રકાશિતરદાંકુરઃ ॥ 182 ॥
ચારુચાંપેયપુષ્પાભનાસિકાપુટરંજિતઃ ।
વરવજ્રશિલાદર્શપરિભાવિકપોલભૂઃ ॥ 183 ॥
કર્ણદ્વયોલ્લસદ્દિવ્યમણિકુંડલમંડિતઃ ।
કરુણાલહરીપૂર્ણકર્ણાંતાયતલોચનઃ ॥ 184 ॥
અર્ધચંદ્રાભનિટિલપાટીરતિલકોજ્જ્વલઃ ।
ચારુચામીકરાકારજટાચર્ચિતચંદનઃ ।
કૈલાસશિખરસ્ફર્ધિકમનીયનિજાકૃતિઃ ॥ 185 ॥
ઇતિ શ્રી દક્ષિણામૂર્તિ સહસ્રનામ સ્તોત્રમ્ ॥