అధ్యాయ 2
వల్లీ 3
ఊర్ధ్వమూలోఽవాక్శాఖ ఏషోఽశ్వత్థః సనాతనః।
తదేవ శుక్రం తద్ బ్రహ్మ తదేవామృతముచ్యతే।
తస్మింల్లోఀకాః శ్రితాః సర్వే తదు నాత్యేతి కశ్చన। ఏతద్వై తత్ ॥1॥
యదిదం కిం చ జగత్సర్వం ప్రాణ ఏజతి నిఃసృతం।
మహద్ భయం-వఀజ్రముద్యతం-యఀ ఏతద్విదురమృతాస్తే భవంతి ॥2॥
భయాదస్యాగ్నిస్తపతి భయాత్తపతి సూర్యః।
భయాదింద్రశ్చ వాయుశ్చ మృత్యుర్ధావతి పంచమః ॥3॥
ఇహ చేదశకద్బోద్ధుం ప్రాక్ శరీరస్య విస్రసః।
తతః సర్గేషు లోకేషు శరీరత్వాయ కల్పతే ॥4॥
యథాఽఽదర్శే తథాఽఽత్మని యథా స్వప్నే తథా పితృలోకే।
యథాఽప్సు పరీవ దదృశే తథా గంధర్వలోకే ఛాయాతపయోరివ బ్రహ్మలోకే ॥5॥
ఇంద్రియాణాం పృథగ్భావముదయాస్తమయౌ చ యత్।
పృథగుత్పద్యమానానాం మత్వా ధీరో న శోచతి ॥6॥
ఇంద్రియేభ్యః పరం మనో మనసః సత్త్వముత్తమం।
సత్త్వాదధి మహానాత్మా మహతోఽవ్యక్తముత్తమం ॥7॥
అవ్యక్తాత్తు పరః పురుషో వ్యాపకోఽలింగ ఏవ చ।
యం జ్ఞాత్వా ముచ్యతే జంతురమృతత్వం చ గచ్ఛతి ॥8॥
న సందృశే తిష్ఠతి రూపమస్య న చక్షుషా పశ్యతి కశ్చనైనం।
హృదా మనీషా మనసాఽభిక్లృప్తో య ఏతద్విదురమృతాస్తే భవంతి ॥9॥
యదా పంచావతిష్ఠంతే జ్ఞానాని మనసా సహ।
బుద్ధిశ్చ న విచేష్టతే తామాహుః పరమాం గతిం ॥10॥
తాం-యోఀగమితి మన్యంతే స్థిరామింద్రియధారణాం।
అప్రమత్తస్తదా భవతి యోగో హి ప్రభవాప్యయౌ ॥11॥
నైవ వాచా న మనసా ప్రాప్తుం శక్యో న చక్షుషా।
అస్తీతి బ్రువతోఽన్యత్ర కథం తదుపలభ్యతే ॥12॥
అస్తీత్యేవోపలబ్ధవ్యస్తత్త్వభావేన చోభయోః।
అస్తీత్యేవోపలబ్ధస్య తత్త్వభావః ప్రసీదతి ॥13॥
యదా సర్వే ప్రముచ్యంతే కామా యేఽస్య హృది శ్రితాః।
అథ మర్త్యోఽమృతో భవత్యత్ర బ్రహ్మ సమశ్నుతే ॥14॥
యథా సర్వే ప్రభిద్యంతే హృదయస్యేహ గ్రంథయః।
అథ మర్త్యోఽమృతో భవత్యేతావద్ధ్యనుశాసనం ॥15॥
శతం చైకా చ హృదయస్య నాడ్యస్తాసాం మూర్ధానమభినిఃసృతైకా।
తయోర్ధ్వమాయన్నమృతత్వమేతి విశ్వఙ్ఙన్యా ఉత్క్రమణే భవంతి ॥16॥
అంగుష్ఠమాత్రః పురుషోఽంతరాత్మా సదా జనానాం హృదయే సంనివిష్టః।
తం స్వాచ్ఛరీరాత్ప్రవృహేన్ముంజాదివేషీకాం ధైర్యేణ।
తం-విఀద్యాచ్ఛుక్రమమృతం తం-విఀద్యాచ్ఛుక్రమమృతమితి ॥17॥
మృత్యుప్రోక్తాం నచికేతోఽథ లబ్ధ్వా విద్యామేతాం-యోఀగవిధిం చ కృత్స్నం।
బ్రహ్మప్రాప్తో విరజోఽభూద్విమృత్యు రన్యోఽప్యేవం-యోఀ విదధ్యాత్మమేవ ॥18॥
