అధ్యాయ 2
వల్లీ 2
పురమేకాదశద్వారమజస్యావక్రచేతసః।
అనుష్ఠాయ న శోచతి విముక్తశ్చ విముచ్యతే। ఏతద్వై తత్ ॥ ॥1॥
హంసః శుచిషద్వసురాంతరిక్షసద్ధోతా వేదిషదతిథిర్దురోణసత్।
నృషద్వరసదృతసద్వ్యోమసదబ్జా గోజా ఋతజా అద్రిజా ఋతం బృహత్ ॥ ॥2॥
ఊర్ధ్వం ప్రాణమున్నయత్యపానం ప్రత్యగస్యతి।
మధ్యే వామనమాసీనం-విఀశ్వే దేవా ఉపాసతే ॥ ॥3॥
అస్య విస్రంసమానస్య శరీరస్థస్య దేహినః।
దేహాద్విముచ్యమానస్య కిమత్ర పరిశిష్యతే। ఏతద్వై తత్ ॥ ॥4॥
న ప్రాణేన నాపానేన మర్త్యో జీవతి కశ్చన।
ఇతరేణ తు జీవంతి యస్మిన్నేతావుపాశ్రితౌ ॥ ॥5॥
హంత త ఇదం ప్రవక్ష్యామి గుహ్యం బ్రహ్మ సనాతనం।
యథా చ మరణం ప్రాప్య ఆత్మా భవతి గౌతమ ॥ ॥6॥
యోనిమన్యే ప్రపద్యంతే శరీరత్వాయ దేహినః।
స్థాణుమన్యేఽనుసంయంఀతి యథాకర్మ యథాశ్రుతం ॥ ॥7॥
య ఏష సుప్తేషు జాగర్తి కామం కామం పురుషో నిర్మిమాణః।
తదేవ శుక్రం తద్ బ్రహ్మ తదేవామృతముచ్యతే।
తస్మింల్లోఀకాః శ్రితాః సర్వే తదు నాత్యేతి కశ్చన। ఏతద్వై తత్ ॥ ॥8॥
అగ్నిర్యథైకో భువనం ప్రవిష్టో రూపం రూపం ప్రతిరూపో బభూవ।
ఏకస్తథా సర్వభూతాంతరాత్మా రూపం రూపం ప్రతిరూపో బహిశ్చ ॥ ॥9॥
వాయుర్యథైకో భువనం ప్రవిష్టో రూపం రూపం ప్రతిరూపో బభూవ।
ఏకస్తథా సర్వభూతాంతరాత్మా రూపం రూపం ప్రతిరూపో బహిశ్చ ॥ ॥10॥
సూర్యో యథా సర్వలోకస్య చక్షుర్న లిప్యతే చాక్షుషైర్బహ్యిదోషైః।
ఏకస్తథా సర్వభూతాంతరాత్మా న లిప్యతే లోకదుఃఖేన బాహ్యః ॥ ॥11॥
ఏకో వశీ సర్వభూతాంతరాత్మా ఏకం రూపం బహుధా యః కరోతి।
తమాత్మస్థం-యేఀఽనుపశ్యంతి ధీరాస్తేషాం సుఖం శాశ్వతం నేతరేషాం ॥ ॥12॥
నిత్యోఽనిత్యానాం చేతనశ్చేతనానామేకో బహూనాం-యోఀ విదధాతి కామాన్।
తమాత్మస్థం-యేఀఽనుపశ్యంతి ధీరాస్తేషాం శాంతిః శాశ్వతీ నేతరేషాం ॥ ॥13॥
తదేతదితి మన్యంతేఽనిర్దేశ్యం పరమం సుఖం।
కథం ను తద్విజానీయాం కిము భాతి విభాతి వా ॥ ॥14॥
న తత్ర సూర్యో భాతి న చంద్రతారకం నేమా విద్యుతో భాంతి కుతోఽయమగ్నిః।
తమేవ భాంతమనుభాతి సర్వం తస్య భాసా సర్వమిదం-విఀభాతి ॥ ॥15॥