View this in:
English Devanagari Telugu Tamil Kannada Malayalam Gujarati Odia Bengali  |
Marathi Assamese Punjabi Hindi Samskritam Konkani Nepali Sinhala Grantha  |
This document is in ಶುದ್ಧ ಕನ್ನಡ with the right anusvaras marked. View this in ಸರಳ ಕನ್ನಡ, with simplified anusvaras for easier reading.

ಕಠೋಪನಿಷದ್ - ಅಧ್ಯಾಯ 1, ವಳ್ಳೀ 1

ಅಧ್ಯಾಯ 1
ವಲ್ಲೀ 1

ಓಂ ಉಶನ್‌ ಹ ವೈ ವಾಜಶ್ರವಸ-ಸ್ಸರ್ವವೇದಸ-ನ್ದದೌ।
ತಸ್ಯ ಹ ನಚಿಕೇತಾ ನಾಮ ಪುತ್ರ ಆಸ ॥ ॥1॥

ತಂ ಹ ಕುಮಾರಂ ಸನ್ತ-ನ್ದಖ್ಷಿಣಾಸು ನೀಯಮಾನಾಸು ಶ್ರದ್ಧಾ-ಽಽವಿವೇಶ। ಸೋ-ಽಮನ್ಯತ ॥ ॥2॥

ಪೀತೋದಕಾ ಜಗ್ಧತೃಣಾ ದುಗ್ಧದೋಹಾ ನಿರಿನ್ದ್ರಿಯಾಃ।
ಅನನ್ದಾ ನಾಮ ತೇ ಲೋಕಾಸ್ತಾನ್ಸ ಗಚ್ಛತಿ ತಾ ದದತ್‌ ॥ ॥3॥

ಸ ಹೋವಾಚ ಪಿತರ-ನ್ತತ ಕಸ್ಮೈ ಮಾ-ನ್ದಾಸ್ಯಸೀತಿ।
ದ್ವಿತೀಯ-ನ್ತೃತೀಯ-ನ್ತಂ ಹೋವಾಚ ಮೃತ್ಯವೇ ತ್ವಾ ದದಾಮೀತಿ ॥ ॥4॥

ಬಹೂನಾಮೇಮಿ ಪ್ರಥಮೋ ಬಹೂನಾಮೇಮಿ ಮಧ್ಯಮಃ।
ಕಿಂ ಸ್ವಿದ್ಯಮಸ್ಯ ಕರ್ತವ್ಯಂ-ಯಁನ್ಮಯಾದ್ಯ ಕರಿಷ್ಯತಿ ॥ ॥5॥

ಅನುಪಶ್ಯ ಯಥಾ ಪೂರ್ವೇ ಪ್ರತಿಪಶ್ಯ ತಥಾ-ಽಪರೇ।
ಸಸ್ಯಮಿವ ಮರ್ತ್ಯಃ ಪಚ್ಯತೇ ಸಸ್ಯಮಿವಾಜಾಯತೇ ಪುನಃ ॥ ॥6॥

ವೈಶ್ವಾನರಃ ಪ್ರವಿಶತ್ಯತಿಥಿರ್ಬ್ರಾಹ್ಮಣೋ ಗೃಹಾನ್‌।
ತಸ್ಯೈತಾಂ ಶಾನ್ತಿ-ಙ್ಕುರ್ವನ್ತಿ ಹರ ವೈವಸ್ವತೋದಕಮ್‌ ॥ ॥7॥

ಆಶಾಪ್ರತೀಖ್ಷೇ ಸಙ್ಗತಂ ಸೂನೃತಾ-ಞ್ಚೇಷ್ಟಾಪೂರ್ವೇ ಪುತ್ರಪಶೂಂಶ್ಚ ಸರ್ವಾನ್‌।
ಏತದ್‌ ವೃಙ್ಕ್ತೇ ಪುರುಷಸ್ಯಾಲ್ಪಮೇಧಸೋ ಯಸ್ಯಾನಶ್ನನ್ವಸತಿ ಬ್ರಾಹ್ಮಣೋ ಗೃಹೇ ॥ ॥8॥

ತಿಸ್ರೋ ರಾತ್ರೀರ್ಯದವಾತ್ಸೀರ್ಗೃಹೇ ಮೇ-ಽನಶ್ನನ್ಬ್ರಹ್ಮನ್ನತಿಥಿರ್ನಮಸ್ಯಃ।
ನಮಸ್ತೇ-ಽಸ್ತು ಬ್ರಹ್ಮನ್ಸ್ವಸ್ತಿ ಮೇ-ಽಸ್ತು ತಸ್ಮಾತ್ಪ್ರತಿ ತ್ರೀನ್ವರಾನ್ವೃಣೀಷ್ವ ॥ ॥9॥

ಶಾನ್ತಸಙ್ಕಲ್ಪ-ಸ್ಸುಮನಾ ಯಥಾ ಸ್ಯಾದ್ವೀತಮನ್ಯುರ್ಗೌತಮೋ ಮಾಭಿ ಮೃತ್ಯೋ।
ತ್ವತ್ಪ್ರಸೃಷ್ಟ-ಮ್ಮಾಭಿವದೇತ್ಪ್ರತೀತ ಏತತ್ತ್ರಯಾಣಾ-ಮ್ಪ್ರಥಮಂ-ವಁರಂ-ವೃಁಣೇ ॥ ॥10॥

ಯಥಾ ಪುರಸ್ತಾದ್‌ ಭವಿತಾ ಪ್ರತೀತ ಔದ್ದಾಲಕಿರಾರುಣಿರ್ಮತ್ಪ್ರಸೃಷ್ಟಃ।
ಸುಖಂ ರಾತ್ರೀ-ಶ್ಶಯಿತಾ ವೀತಮನ್ಯುಸ್ತ್ವಾ-ನ್ದದೃಶಿವಾನ್ಮೃತ್ಯುಮುಖಾತ್ಪ್ರಮುಕ್ತಮ್‌ ॥ ॥11॥

ಸ್ವರ್ಗೇ ಲೋಕೇ ನ ಭಯ-ಙ್ಕಿಞ್ಚನಾಸ್ತಿ ನ ತತ್ರ ತ್ವ-ನ್ನ ಜರಯಾ ಬಿಭೇತಿ।
ಉಭೇ ತೀರ್ತ್ವಾ-ಽಶನಾಯಾಪಿಪಾಸೇ ಶೋಕಾತಿಗೋ ಮೋದತೇ ಸ್ವರ್ಗಲೋಕೇ ॥ ॥12॥

ಸ ತ್ವಮಗ್ನಿಂ ಸ್ವರ್ಗ್ಯಮಧ್ಯೇಷಿ ಮೃತ್ಯೋ ಪ್ರಬ್ರೂಹಿ ತ್ವಂ ಶ್ರದ್ದಧಾನಾಯ ಮಹ್ಯಮ್‌।
ಸ್ವರ್ಗಲೋಕಾ ಅಮೃತತ್ವ-ಮ್ಭಜನ್ತ ಏತದ್‌ ದ್ವಿತೀಯೇನ ವೃಣೇ ವರೇಣ ॥ ॥13॥

ಪ್ರ ತೇ ಬ್ರವೀಮಿ ತದು ಮೇ ನಿಬೋಧ ಸ್ವರ್ಗ್ಯಮಗ್ನಿ-ನ್ನಚಿಕೇತಃ ಪ್ರಜಾನನ್‌।
ಅನನ್ತಲೋಕಾಪ್ತಿಮಥೋ ಪ್ರತಿಷ್ಠಾಂ-ವಿಁದ್ಧಿ ತ್ವಮೇತ-ನ್ನಿಹಿತ-ಙ್ಗುಹಾಯಾಮ್‌ ॥ ॥14॥

ಲೋಕಾದಿಮಗ್ನಿ-ನ್ತಮುವಾಚ ತಸ್ಮೈ ಯಾ ಇಷ್ಟಕಾ ಯಾವತೀರ್ವಾ ಯಥಾ ವಾ।
ಸ ಚಾಪಿ ತತ್ಪ್ರತ್ಯವದದ್ಯಥೋಕ್ತಮಥಾಸ್ಯ ಮೃತ್ಯುಃ ಪುನರೇವಾಹ ತುಷ್ಟಃ ॥ ॥15॥

ತಮಬ್ರವೀತ್ಪ್ರೀಯಮಾಣೋ ಮಹಾತ್ಮಾ ವರ-ನ್ತವೇಹಾದ್ಯ ದದಾಮಿ ಭೂಯಃ।
ತವೈವ ನಾಮ್ನಾ ಭವಿತಾ-ಽಯಮಗ್ನಿ-ಸ್ಸೃಙ್ಕಾ-ಞ್ಚೇಮಾಮನೇಕರೂಪಾ-ಙ್ಗೃಹಾಣ ॥ ॥16॥

ತ್ರಿಣಾಚಿಕೇತಸ್ತ್ರಿಭಿರೇತ್ಯ ಸನ್ಧಿ-ನ್ತ್ರಿಕರ್ಮಕೃತ್ತರತಿ ಜನ್ಮಮೃತ್ಯೂ।
ಬ್ರಹ್ಮಜಜ್ಞ-ನ್ದೇವಮೀಡ್ಯಂ-ವಿಁದಿತ್ವಾ ನಿಚಾಯ್ಯೇಮಾಂ ಶಾನ್ತಿಮತ್ಯನ್ತಮೇತಿ ॥ ॥17॥

ತ್ರಿಣಾಚಿಕೇತಸ್ತ್ರಯಮೇತದ್ವಿದಿತ್ವಾ ಯ ಏವಂ-ವಿಁದ್ವಾಂಶ್ಚಿನುತೇ ನಾಚಿಕೇತಮ್‌।
ಸ ಮೃತ್ಯುಪಾಶಾನ್ಪುರತಃ ಪ್ರಣೋದ್ಯ ಶೋಕಾತಿಗೋ ಮೋದತೇ ಸ್ವರ್ಗಲೋಕೇ ॥ ॥18॥

ಏಷ ತೇ-ಽಗ್ನಿರ್ನಚಿಕೇತ-ಸ್ಸ್ವರ್ಗ್ಯೋ ಯಮವೃಣೀಥಾ ದ್ವಿತೀಯೇನ ವರೇಣ।
ಏತಮಗ್ನಿ-ನ್ತವೈವ ಪ್ರವಕ್ಶ್ಯನ್ತಿ ಜನಾಸಸ್ತೃತೀಯಂ-ವಁರ-ನ್ನಚಿಕೇತೋ ವೃಣೀಷ್ವ ॥ ॥19॥

ಯೇಯ-ಮ್ಪ್ರೇತೇ ವಿಚಿಕಿತ್ಸಾ ಮನುಷ್ಯೇ-ಽಸ್ತೀತ್ಯೇಕೇ ನಾಯಮಸ್ತೀತಿ ಚೈಕೇ।
ಏತದ್ವಿದ್ಯಾಮನುಶಿಷ್ಟಸ್ತ್ವಯಾ-ಽಹಂ-ವಁರಾಣಾಮೇಷ ವರಸ್ತೃತೀಯಃ ॥ ॥20॥

ದೇವೈರತ್ರಾಪಿ ವಿಚಿಕಿತ್ಸಿತ-ಮ್ಪುರಾ ನ ಹಿ ಸುವಿಜ್ಞೇಯಮಣುರೇಷ ಧರ್ಮಃ।
ಅನ್ಯಂ-ವಁರ-ನ್ನಚಿಕೇತೋ ವೃಣೀಷ್ವ ಮಾ ಮೋಪರೋತ್ಸೀರತಿ ಮಾ ಸೃಜೈನಮ್‌ ॥ ॥21॥

ದೇವೈರತ್ರಾಪಿ ವಿಚಿಕಿತ್ಸಿತ-ಙ್ಕಿಲ ತ್ವ-ಞ್ಚ ಮೃತ್ಯೋ ಯನ್ನ ಸುಜ್ಞೇಯಮಾತ್ಥ।
ವಕ್ತಾ ಚಾಸ್ಯ ತ್ವಾದೃಗನ್ಯೋ ನ ಲಭ್ಯೋ ನಾನ್ಯೋ ವರಸ್ತುಲ್ಯ ಏತಸ್ಯ ಕಶ್ಚಿತ್‌ ॥ ॥22॥

ಶತಾಯುಷಃ ಪುತ್ರಪೌತ್ರಾನ್ವೃಣೀಷ್ವ ಬಹೂನ್ಪಶೂನ್ಹಸ್ತಿಹಿರಣ್ಯಮಶ್ವಾನ್‌।
ಭೂಮೇರ್ಮಹದಾಯತನಂ-ವೃಁಣೀಷ್ವ ಸ್ವಯ-ಞ್ಚ ಜೀವ ಶರದೋ ಯಾವದಿಚ್ಛಸಿ ॥ ॥23॥

ಏತತ್ತುಲ್ಯಂ-ಯಁದಿ ಮನ್ಯಸೇ ವರಂ-ವೃಁಣೀಷ್ವ ವಿತ್ತ-ಞ್ಚಿರಜೀವಿಕಾ-ಞ್ಚ।
ಮಹಾಭೂಮೌ ನಚಿಕೇತಸ್ತ್ವಮೇಧಿ ಕಾಮಾನಾ-ನ್ತ್ವಾ-ಙ್ಕಾಮಭಾಜ-ಙ್ಕರೋಮಿ ॥ ॥24॥

ಯೇ ಯೇ ಕಾಮಾ ದುರ್ಲಭಾ ಮರ್ತ್ಯಲೋಕೇ ಸರ್ವಾನ್ಕಾಮಾಂಶ್ಛನ್ದತಃ ಪ್ರಾರ್ಥಯಸ್ವ।
ಇಮಾ ರಾಮಾ-ಸ್ಸರಥಾ-ಸ್ಸತೂರ್ಯಾ ನ ಹೀದೃಶಾ ಲಮ್ಭನೀಯಾ ಮನುಷ್ಯೈಃ।
ಆಭಿರ್ಮತ್ಪ್ರತ್ತಾಭಿಃ ಪರಿಚಾರಯಸ್ವ ನಚಿಕೇತೋ ಮರಣ-ಮ್ಮಾ-ಽನುಪ್ರಾಕ್ಶೀಃ ॥ ॥25॥

ಶ್ವೋಭಾವಾ ಮರ್ತ್ಯಸ್ಯ ಯದನ್ತಕೈತತ್ಸರ್ವೇನ್ದ್ರಿಯಾಣಾ-ಞ್ಜರಯನ್ತಿ ತೇಜಃ।
ಅಪಿ ಸರ್ವ-ಞ್ಜೀವಿತಮಲ್ಪಮೇವ ತವೈವ ವಾಹಾಸ್ತವ ನೃತ್ಯಗೀತೇ ॥ ॥26॥

ನ ವಿತ್ತೇನ ತರ್ಪಣೀಯೋ ಮನುಷ್ಯೋ ಲಪ್ಸ್ಯಾಮಹೇ ವಿತ್ತಮದ್ರಾಕ್ಶ್ಮ ಚೇತ್ತ್ವಾ।
ಜೀವಿಷ್ಯಾಮೋ ಯಾವದೀಶಿಷ್ಯಸಿ ತ್ವಂ-ವಁರಸ್ತು ಮೇ ವರಣೀಯ-ಸ್ಸ ಏವ ॥ ॥27॥

ಅಜೀರ್ಯತಾಮಮೃತಾನಾಮುಪೇತ್ಯ ಜೀರ್ಯನ್ಮರ್ತ್ಯಃ ಕ್ವಧಸ್ಸ್ಥಃ ಪ್ರಜಾನನ್‌।
ಅಭಿಧ್ಯಾಯನ್ವರ್ಣರತಿಪ್ರಮೋದಾನತಿದೀರ್ಘೇ ಜೀವಿತೇ ಕೋ ರಮೇತ ॥ ॥28॥

ಯಸ್ಮಿನ್ನಿದಂ-ವಿಁಚಿಕಿತ್ಸನ್ತಿ ಮೃತ್ಯೋ ಯತ್ಸಾಮ್ಪರಾಯೇ ಮಹತಿ ಬ್ರೂಹಿ ನಸ್ತತ್‌।
ಯೋ-ಽಯಂ-ವಁರೋ ಗೂಢಮನುಪ್ರವಿಷ್ಟೋ ನಾನ್ಯ-ನ್ತಸ್ಮಾನ್ನಚಿಕೇತಾ ವೃಣೀತೇ ॥ ॥29॥




Browse Related Categories: