View this in:
English Devanagari Telugu Tamil Kannada Malayalam Gujarati Odia Bengali  |
Marathi Assamese Punjabi Hindi Samskritam Konkani Nepali Sinhala Grantha  |
This document is in ಶುದ್ಧ ಕನ್ನಡ with the right anusvaras marked. View this in ಸರಳ ಕನ್ನಡ, with simplified anusvaras for easier reading.

ಕಠೋಪನಿಷದ್ - ಅಧ್ಯಾಯ 2, ವಳ್ಳೀ 2

ಅಧ್ಯಾಯ 2
ವಲ್ಲೀ 2

ಪುರಮೇಕಾದಶದ್ವಾರಮಜಸ್ಯಾವಕ್ರಚೇತಸಃ।
ಅನುಷ್ಠಾಯ ನ ಶೋಚತಿ ವಿಮುಕ್ತಶ್ಚ ವಿಮುಚ್ಯತೇ। ಏತದ್ವೈ ತತ್‌ ॥ ॥1॥

ಹಂಸ-ಶ್ಶುಚಿಷದ್ವಸುರಾನ್ತರಿಖ್ಷಸದ್ಧೋತಾ ವೇದಿಷದತಿಥಿರ್ದುರೋಣಸತ್‌।
ನೃಷದ್ವರಸದೃತಸದ್ವ್ಯೋಮಸದಬ್ಜಾ ಗೋಜಾ ಋತಜಾ ಅದ್ರಿಜಾ ಋತ-ಮ್ಬೃಹತ್‌ ॥ ॥2॥

ಊರ್ಧ್ವ-ಮ್ಪ್ರಾಣಮುನ್ನಯತ್ಯಪಾನ-ಮ್ಪ್ರತ್ಯಗಸ್ಯತಿ।
ಮಧ್ಯೇ ವಾಮನಮಾಸೀನಂ-ವಿಁಶ್ವೇ ದೇವಾ ಉಪಾಸತೇ ॥ ॥3॥

ಅಸ್ಯ ವಿಸ್ರಂಸಮಾನಸ್ಯ ಶರೀರಸ್ಥಸ್ಯ ದೇಹಿನಃ।
ದೇಹಾದ್ವಿಮುಚ್ಯಮಾನಸ್ಯ ಕಿಮತ್ರ ಪರಿಶಿಷ್ಯತೇ। ಏತದ್ವೈ ತತ್‌ ॥ ॥4॥

ನ ಪ್ರಾಣೇನ ನಾಪಾನೇನ ಮರ್ತ್ಯೋ ಜೀವತಿ ಕಶ್ಚನ।
ಇತರೇಣ ತು ಜೀವನ್ತಿ ಯಸ್ಮಿನ್ನೇತಾವುಪಾಶ್ರಿತೌ ॥ ॥5॥

ಹನ್ತ ತ ಇದ-ಮ್ಪ್ರವಖ್ಷ್ಯಾಮಿ ಗುಹ್ಯ-ಮ್ಬ್ರಹ್ಮ ಸನಾತನಮ್‌।
ಯಥಾ ಚ ಮರಣ-ಮ್ಪ್ರಾಪ್ಯ ಆತ್ಮಾ ಭವತಿ ಗೌತಮ ॥ ॥6॥

ಯೋನಿಮನ್ಯೇ ಪ್ರಪದ್ಯನ್ತೇ ಶರೀರತ್ವಾಯ ದೇಹಿನಃ।
ಸ್ಥಾಣುಮನ್ಯೇ-ಽನುಸಂ​ಯಁನ್ತಿ ಯಥಾಕರ್ಮ ಯಥಾಶ್ರುತಮ್‌ ॥ ॥7॥

ಯ ಏಷ ಸುಪ್ತೇಷು ಜಾಗರ್ತಿ ಕಾಮ-ಙ್ಕಾಮ-ಮ್ಪುರುಷೋ ನಿರ್ಮಿಮಾಣಃ।
ತದೇವ ಶುಕ್ರ-ನ್ತದ್ ಬ್ರಹ್ಮ ತದೇವಾಮೃತಮುಚ್ಯತೇ।
ತಸ್ಮಿಂ​ಲ್ಲೋಁಕಾ-ಶ್ಶ್ರಿತಾ-ಸ್ಸರ್ವೇ ತದು ನಾತ್ಯೇತಿ ಕಶ್ಚನ। ಏತದ್ವೈ ತತ್‌ ॥ ॥8॥

ಅಗ್ನಿರ್ಯಥೈಕೋ ಭುವನ-ಮ್ಪ್ರವಿಷ್ಟೋ ರೂಪಂ ರೂಪ-ಮ್ಪ್ರತಿರೂಪೋ ಬಭೂವ।
ಏಕಸ್ತಥಾ ಸರ್ವಭೂತಾನ್ತರಾತ್ಮಾ ರೂಪಂ ರೂಪ-ಮ್ಪ್ರತಿರೂಪೋ ಬಹಿಶ್ಚ ॥ ॥9॥

ವಾಯುರ್ಯಥೈಕೋ ಭುವನ-ಮ್ಪ್ರವಿಷ್ಟೋ ರೂಪಂ ರೂಪ-ಮ್ಪ್ರತಿರೂಪೋ ಬಭೂವ।
ಏಕಸ್ತಥಾ ಸರ್ವಭೂತಾನ್ತರಾತ್ಮಾ ರೂಪಂ ರೂಪ-ಮ್ಪ್ರತಿರೂಪೋ ಬಹಿಶ್ಚ ॥ ॥10॥

ಸೂರ್ಯೋ ಯಥಾ ಸರ್ವಲೋಕಸ್ಯ ಚಖ್ಷುರ್ನ ಲಿಪ್ಯತೇ ಚಾಖ್ಷುಷೈರ್ಬಹ್ಯಿದೋಷೈಃ।
ಏಕಸ್ತಥಾ ಸರ್ವಭೂತಾನ್ತರಾತ್ಮಾ ನ ಲಿಪ್ಯತೇ ಲೋಕದುಃಖೇನ ಬಾಹ್ಯಃ ॥ ॥11॥

ಏಕೋ ವಶೀ ಸರ್ವಭೂತಾನ್ತರಾತ್ಮಾ ಏಕಂ ರೂಪ-ಮ್ಬಹುಧಾ ಯಃ ಕರೋತಿ।
ತಮಾತ್ಮಸ್ಥಂ-ಯೇಁ-ಽನುಪಶ್ಯನ್ತಿ ಧೀರಾಸ್ತೇಷಾಂ ಸುಖಂ ಶಾಶ್ವತ-ನ್ನೇತರೇಷಾಮ್‌ ॥ ॥12॥

ನಿತ್ಯೋ-ಽನಿತ್ಯಾನಾ-ಞ್ಚೇತನಶ್ಚೇತನಾನಾಮೇಕೋ ಬಹೂನಾಂ-ಯೋಁ ವಿದಧಾತಿ ಕಾಮಾನ್‌।
ತಮಾತ್ಮಸ್ಥಂ-ಯೇಁ-ಽನುಪಶ್ಯನ್ತಿ ಧೀರಾಸ್ತೇಷಾಂ ಶಾನ್ತಿ-ಶ್ಶಾಶ್ವತೀ ನೇತರೇಷಾಮ್‌ ॥ ॥13॥

ತದೇತದಿತಿ ಮನ್ಯನ್ತೇ-ಽನಿರ್ದೇಶ್ಯ-ಮ್ಪರಮಂ ಸುಖಮ್‌।
ಕಥ-ನ್ನು ತದ್ವಿಜಾನೀಯಾ-ಙ್ಕಿಮು ಭಾತಿ ವಿಭಾತಿ ವಾ ॥ ॥14॥

ನ ತತ್ರ ಸೂರ್ಯೋ ಭಾತಿ ನ ಚನ್ದ್ರತಾರಕ-ನ್ನೇಮಾ ವಿದ್ಯುತೋ ಭಾನ್ತಿ ಕುತೋ-ಽಯಮಗ್ನಿಃ।
ತಮೇವ ಭಾನ್ತಮನುಭಾತಿ ಸರ್ವ-ನ್ತಸ್ಯ ಭಾಸಾ ಸರ್ವಮಿದಂ-ವಿಁಭಾತಿ ॥ ॥15॥




Browse Related Categories: