ശ്ലോകഃ
തരലമധുകൃത് വൃംദേ വൃംദാവനേഽഥ മനോഹരേ
പശുപശിശുഭിഃ സാകം വത്സാനുപാലനലോലുപഃ ।
ഹലധരസഖോ ദേവ ശ്രീമന് വിചേരിഥ ധാരയന്
ഗവലമുരലീവേത്രം നേത്രാഭിരാമതനുദ്യുതിഃ ॥1॥
Meaning
തരല-മധുകൃത്-വൃംദേ - with fleeting honey bee swarms; വൃംദാവനേ-അഥ - in Vrindaavana, then; മനോഹരേ - the beautiful one; പശുപ-ശിശുഭിഃ സാകം - with the cowherd boys; വത്സ-അനുപാലന-ലോലുപഃ - in tending the calves engrossed; ഹലധര-സഖഃ - accompanied by Haladhara; ദേവ ശ്രീമന് - O Lord! Consort of Laxmi!; വിചേരിഥ ധാരയന് - (Thou) moved about carrying; ഗവല-മുരലീ-വേത്രം - a horn flute and cane; നേത്ര-അഭിരാമ-തനു-ദ്യുതിഃ - pleasing to the eyes (with Thy) radiant form;
Translation
In the beautiful Vrindaavana swarms of honey bees would fleet around. There, O Auspicious Lord! Consort of Laxmi! Accompanied by Haladhara and other cowherd boys, Thou moved about with Thy radiant form pleasing to the eyes. Keen on tending the cows, Thou carried a horn, flute and a cane.
ശ്ലോകഃ
വിഹിതജഗതീരക്ഷം ലക്ഷ്മീകരാംബുജലാലിതം
ദദതി ചരണദ്വംദ്വം വൃംദാവനേ ത്വയി പാവനേ ।
കിമിവ ന ബഭൌ സംപത്സംപൂരിതം തരുവല്ലരീ-
സലിലധരണീഗോത്രക്ഷേത്രാദികം കമലാപതേ ॥2॥
Meaning
വിഹിത-ജഗതീ-രക്ഷം - infused with the protection of the world; ലക്ഷ്മീ-കര-അംബുജ-ലാലിതം - by Laxmi's lotus like hands caressed; ദദതി ചരണ-ദ്വംദ്വമ് - (when Thou) places (Thy) two feet; വൃംദാവനേ ത്വയി പാവനേ - in Vrindaavana, by Thee, in the holy (Vrindaavana); കിമ്-ഇവ ന ബഭൌ - what all did not take place; സംപത്-സംപൂരിതം - with prosperity full of; തരു-വല്ലരീ-സലില- - the trees, creepers, waters; ധരണീ-ഗോത്ര-ക്ഷേത്ര-ആദികം - land, hills, and fields etc; കമലാപതേ - O Consort of Laxmi!;
Translation
O Consort of Laxmi! Thou set Thy two feet, which are caressed by Laxmi's lotus hands and which are infused with the protection of the world, in Vrindaavana. When Thou did so, the trees, creepers, waters, lands, hills and fields and what all was not full of prosperity!
ശ്ലോകഃ
വിലസദുലപേ കാംതാരാംതേ സമീരണശീതലേ
വിപുലയമുനാതീരേ ഗോവര്ധനാചലമൂര്ധസു ।
ലലിതമുരലീനാദഃ സംചാരയന് ഖലു വാത്സകം
ക്വചന ദിവസേ ദൈത്യം വത്സാകൃതിം ത്വമുദൈക്ഷഥാഃ ॥3॥
Meaning
വിലസത്-ഉലപേ - in the lavish grass meadows; കാംതാര-അംതേ - at the forests' end; സമീരണ-ശീതലേ - with cool breeze (blowing); വിപുല-യമുനാ-തീരേ - on the vast banks of Yamunaa; ഗോവര്ധന-അചല-മൂര്ധസു - on the Govardhana mountain peaks; ലലിത-മുരലീ-നാദഃ - with the gentle flute sound; സംചാരയന് ഖലു വാത്സകം - (leading) to graze the calves, indeed; ക്വചന ദിവസേ - one day; ദൈത്യം വത്സ-ആകൃതിമ് - an Asura in the form of a calf; ത്വമ്-ഉദൈക്ഷഥാഃ - Thou saw;
Translation
In the lavish grass meadows at the end of the forests, the cool breeze was blowing on the vast banks of the Yamunaa river, on the peaks of the Govardhana mountain, Thou were playing the flute softly as Thou lead the calves to graze. One day, Thou saw an Asura in the form of a calf.
ശ്ലോകഃ
രഭസവിലസത്പുച്ഛം വിച്ഛായതോഽസ്യ വിലോകയന്
കിമപി വലിതസ്കംധം രംധ്രപ്രതീക്ഷമുദീക്ഷിതമ് ।
തമഥ ചരണേ ബിഭ്രദ്വിഭ്രാമയന് മുഹുരുച്ചകൈഃ
കുഹചന മഹാവൃക്ഷേ ചിക്ഷേപിഥ ക്ഷതജീവിതമ് ॥4॥
Meaning
രഭസ-വിലസത്-പുച്ഛം - with force wagging the tail; വിച്ഛായതഃ- - while walking; അസ്യ വിലോകയന് - his (calf's) gaze; കിമ്-അപി വലിത-സ്കംധം - with somewhat turning his neck; രംധ്ര-പ്രതീക്ഷമ്-ഉദീക്ഷിതമ് - for a loop hole waiting to see; തമ്-അഥ ചരണേ - him, then with two legs; വിഭ്രത്-വിഭ്രാമയന് - catching hold of and swirling; മുഹുഃ-ഉച്ചകൈഃ - again and again very fast; കുഹചന മഹാവൃക്ഷേ - on a big tree; ചിക്ഷേപിഥ ക്ഷത-ജീവിതമ് - (Thou) threw, as he lost his life;
Translation
As the Asura walked about, wagging its tail briskly and forcefully, it turned its head in a strange way looking for a loop hole (an opportunity) to strike. Thou caught him by his two legs and swirling him very fast again and again, threw him on a big tree just as he lost his life.
ശ്ലോകഃ
നിപതതി മഹാദൈത്യേ ജാത്യാ ദുരാത്മനി തത്ക്ഷണം
നിപതനജവക്ഷുണ്ണക്ഷോണീരുഹക്ഷതകാനനേ ।
ദിവി പരിമിലത് വൃംദാ വൃംദാരകാഃ കുസുമോത്കരൈഃ
ശിരസി ഭവതോ ഹര്ഷാദ്വര്ഷംതി നാമ തദാ ഹരേ ॥5॥
Meaning
നിപതതി മഹാ-ദൈത്യേ - (when) killed was the mighty Asura; ജാത്യാ ദുരാത്മനി - (who) by birth was evil minded; തത്-ക്ഷണമ് - then at that time; നിപതന-ജവ- - (because of) the falling force; ക്ഷുണ്ണ-ക്ഷോണീഃ- - by breaking of the top of; ഉഹ-ക്ഷത-കാനനേ - the trees (and so) destroyed the forests; ദിവി പരിമിലത് വൃംദാ - in the skies, the assembled groups; വൃംദാരകാഃ - of gods; കുസുമ-ഉത്കരൈഃ - with flowers' heaps; ശിരസി ഭവതഃ - on Thy head; ഹര്ഷാത്-വര്ഷംതി - with joy, showering; നാമ തദാ ഹരേ - indeed, then, O God!;
Translation
By the impact of the fall of the Asura who was evil minded by birth, the tops of the trees were broken and the forests were destroyed. O God! The gods then assembling in the skies showered heaps of flowers on Thy head, in joy.
ശ്ലോകഃ
സുരഭിലതമാ മൂര്ധന്യൂര്ധ്വം കുതഃ കുസുമാവലീ
നിപതതി തവേത്യുക്തോ ബാലൈഃ സഹേലമുദൈരയഃ ।
ഝടിതി ദനുജക്ഷേപേണോര്ധ്വം ഗതസ്തരുമംഡലാത്
കുസുമനികരഃ സോഽയം നൂനം സമേതി ശനൈരിതി ॥6॥
Meaning
സുരഭിലതമാ - most fragrant; മൂര്ധനി-ഊര്ധ്വം - on top of (Thy) head; കുതഃ കുസുമാവലീ - from where cluster of flowers; നിപതതി തവ- - is falling (on) Thy (head); ഇതി-ഉക്തഃ ബാലൈഃ - thus was said by the children; സഹേലമ്-ഉദൈരയഃ - jokingly (Thou) said; ഝടിതി - suddenly; ദനുജ-ക്ഷേപേണ- - by the Asura's throwing; ഊര്ധ്വം ഗതഃ- - rising upward; തരു-മംഡലാത് - from the clusters of the trees; കുസുമ-നികരഃ - the heaps of flowers; സഃ-അയം നൂനം - that this indeed; സമേതി ശനൈഃ-ഇതി - is coming down slowly, thus;
Translation
The cowherd children asked Thee as to from where the extremely fragrant heap of flowers were falling on the top of Thy head. Thou jokingly told them that when the Asura was thrown , the flowers blooming on the clusters of the trees rose up and indeed those flowers were coming down slowly now.
ശ്ലോകഃ
ക്വചന ദിവസേ ഭൂയോ ഭൂയസ്തരേ പരുഷാതപേ
തപനതനയാപാഥഃ പാതും ഗതാ ഭവദാദയഃ ।
ചലിതഗരുതം പ്രേക്ഷാമാസുര്ബകം ഖലു വിസ്മ്രൃതം
ക്ഷിതിധരഗരുച്ഛേദേ കൈലാസശൈലമിവാപരമ് ॥7॥
Meaning
ക്വചന ദിവസേ - on another day; ഭൂയഃ ഭൂയസ്തരേ - again, again very much; പരുഷ-ആതപേ - (when) it was very hot; തപന-തനയാ-പാഥഃ - the sun daughter's waters (waters of Yamunaa); പാതും ഗതാ - to drink went; ഭവത്-ആദയഃ - Thou and others; ചലിത-ഗരുതമ് - moving very quickly (the wings); പ്രേക്ഷാമാസുഃ-ബകം - (Thou) saw a crane; ഖലു വിസ്മൃതം - indeed forgotten; ക്ഷിതിധര-ഗരുത്-ഛേദേ - (when) the mountains' wings were cut (by Indra); കൈലാസ-ശൈലമ്-ഇവ-അപരമ് - Kailaash mountain like another;
Translation
Again on another day, when it was extremely hot, Thou and the others went to drink the water of river Yamunaa who is the daughter of the Sun. Thou saw a crane flapping its wings very quickly, which looked like the mountain Kailaash whose wings Indra forgot to cut when he was cutting off the wings of the mountains.
ശ്ലോകഃ
പിബതി സലിലം ഗോപവ്രാതേ ഭവംതമഭിദ്രുതഃ
സ കില നിഗിലന്നഗ്നിപ്രഖ്യം പുനര്ദ്രുതമുദ്വമന് ।
ദലയിതുമഗാത്ത്രോട്യാഃ കോട്യാ തദാഽഽശു ഭവാന് വിഭോ
ഖലജനഭിദാചുംചുശ്ചംചൂ പ്രഗൃഹ്യ ദദാര തമ് ॥8॥
Meaning
പിബതി സലിലം - drinking the water (when); ഗോപവ്രാതേ - the cowherd boys were,; ഭവംതമ്-അഭിദ്രുതഃ - towards Thee charging; സ കില നിഗിലന്- - he indeed swallowing Thee; അഗ്നി-പ്രഖ്യമ് - fire-like (Thee); പുനഃ-ദ്രുതമ്-ഉദ്വമന് - again hastily spitting out; ദലയിതുമ്-അഗാത്- - to tear (Thee) came; ത്രോട്യാഃ കോട്യാ - by the beaks point; തദാ-ആശു - then quickly; ഭവാന് വിഭോ - Thou O Lord!; ഖല-ജന-ഭിദാ-ചുംചുഃ- - in the evil people destroying expert; ചംചൂ പ്രഗൃഹ്യ - (his Asura's) beak, catching hold of; ദദാര തമ് - tore him apart;
Translation
When the cowherd boys were drinking water, he charged towards Thee and swallowed Thee and again hastily spit Thee out like a ball of fire. He then came to tear Thee by the point of its beak. O Lord! Thou who are adapt at destroying the evil people, catching hold of his beak, tore him apart.
ശ്ലോകഃ
സപദി സഹജാം സംദ്രഷ്ടും വാ മൃതാം ഖലു പൂതനാ-
മനുജമഘമപ്യഗ്രേ ഗത്വാ പ്രതീക്ഷിതുമേവ വാ ।
ശമനനിലയം യാതേ തസ്മിന് ബകേ സുമനോഗണേ
കിരതി സുമനോവൃംദം വൃംദാവനാത് ഗൃഹമൈയഥാഃ ॥9॥
Meaning
സപദി സഹജാം - hastily, (his) sister; സംദ്രഷ്ടും വാ മൃതാം - to see or the dead; ഖലു പൂതനാമ്- - indeed Pootanaa; അനുജമ്-അഘമ്-അപി- - (Or) the younger brother Agha also; അഗ്രേ ഗത്വാ - ahead going; പ്രതീക്ഷിതുമ്-ഏവ വാ - or awaiting him only; ശമന-നിലയം - to the abode of death; യാതേ തസ്മിന് ബകേ - his having gone, the crane's; സുമനോഗണേ - (when) the host of gods; കിരതി സുമന-വൃംദം - was showering heaps of flowers; വൃംദാവനാത് - from Vrindaavana; ഗൃഹമ്-ഐയഥാഃ - to home (Thou) went;
Translation
In no time the crane demon reached the abode of death as if to see his dead sister Pootanaa or as if to welcome his younger brother Aghaasura who was to follow him. As the host of gods were showering heaps of flowers, Thou went home from the woods of Vrindaavana.
ശ്ലോകഃ
ലലിതമുരലീനാദം ദൂരാന്നിശമ്യ വധൂജനൈ-
സ്ത്വരിതമുപഗമ്യാരാദാരൂഢമോദമുദീക്ഷിതഃ ।
ജനിതജനനീനംദാനംദഃ സമീരണമംദിര-
പ്രഥിതവസതേ ശൌരേ ദൂരീകുരുഷ്വ മമാമയാന് ॥10॥
Meaning
ലലിത-മുരലീ-നാദം - the sweet sound of the flute; ദൂരാത്-നിശമ്യ - from far hearing; വധൂജനൈഃ- - by the Gopikas; ത്വരിതമ്-ഉപഗമ്യ-ആരാത്- - hastily approaching near; ആരൂഢ-മോദമ്-ഉദീക്ഷിതഃ - in extreme joy (they) saw (Thee); ജനിത-ജനനീ-നംദ-ആനംദഃ - causing joy to (Thy) mother and Nanda; സമീരണ-മംദിര-പ്രഥിത-വസതേ - in the Guruvaayur temple, famous, living; ശൌരേ - O Shauri! (Vaasudeva); ദൂരീ കുരുഷ്വ - expel; മമ-ആമയാന് - my ailments;
Translation
The Gopikaas heard the sweet sound of Thy flute and rushed with great joy to have a glimpse of Thee. Thy parents Yashoda and Nanda were also very delighted to see Thee. O Thou Shauri! (Vaasudeva) Who are well known to be residing in the famous temple of Guruvaayur, be pleased to expel my ailments.
Browse Related Categories:
