ശ്ലോകഃ
ത്വത്സേവോത്കസ്സൌഭരിര്നാമ പൂർവം
കാലിംദ്യംതര്ദ്വാദശാബ്ദം തപസ്യന് ।
മീനവ്രാതേ സ്നേഹവാന് ഭോഗലോലേ
താര്ക്ഷ്യം സാക്ഷാദൈക്ഷതാഗ്രേ കദാചിത് ॥1॥
Meaning
ത്വത്-സേവ-ഉത്കഃ- - in serving Thee (who was) eager; സൌഭരിഃ-നാമ - Saubhari named (sage); പൂർവം കാലിംദി-അംതഃ- - long ago, in the Kaalindi (Yamuna); ദ്വാദശ-ആബ്ദമ് - for twelve years; തപസ്യന് - performing austerities; മീനവ്രാതേ - to the fish; സ്നേഹവാന് ഭോഗലോലേ - became attached (who were) sporting; താര്ക്ഷ്യമ് - Garuda; സാക്ഷാത്-ഐക്ഷത-അഗ്രേ - with his own eyes saw right in front; കദാചിത് - once;
Translation
Long ago, the sage named Saubhari who was eager to serve Thee, remained submerged in the waters of Kaalindi, for twelve years, performing austerities. He became attached to the fish who kept sporting there. Once he saw Garuda right in front of his eyes.
ശ്ലോകഃ
ത്വദ്വാഹം തം സക്ഷുധം തൃക്ഷസൂനും
മീനം കംചിജ്ജക്ഷതം ലക്ഷയന് സഃ ।
തപ്തശ്ചിത്തേ ശപ്തവാനത്ര ചേത്ത്വം
ജംതൂന് ഭോക്താ ജീവിതം ചാപി മോക്താ ॥2॥
Meaning
ത്വത്-വാഹം - Thy mount; തം സക്ഷുധം തൃക്ഷസൂനും - him (who was) hungry (that) Garuda; മീനം കംചിത്- - a fish; ജക്ഷതം ലക്ഷയന് - eating having seen; സ തപ്തഃ- ചിത്തേ - that (Saubhari) with agitated mind; ശപ്തവാന്- - cursed; അത്ര ചേത്-ത്വം - here if you; ജംതൂന് ഭോക്താ - creatures eat; ജീവിതം ച-അപി - life and also; മോക്താ - (will) lose;
Translation
Thy mount that Garuda who was hungry and was eating a fish. Seeing that, Saubhari was mentally very agitated and cursed Garuda saying that he would lose his life if he ate any creatures there.
ശ്ലോകഃ
തസ്മിന് കാലേ കാലിയഃ ക്ഷ്വേലദര്പാത്
സര്പാരാതേഃ കല്പിതം ഭാഗമശ്നന് ।
തേന ക്രോധാത്ത്വത്പദാംഭോജഭാജാ
പക്ഷക്ഷിപ്തസ്തദ്ദുരാപം പയോഽഗാത് ॥3॥
Meaning
തസ്മിന് കാലേ - at that time; കാലിയഃ ക്ഷ്വേല-ദര്പാത് - Kaaliya (the serpent) for his powerful venom's pride; സര്പ-ആരാതേഃ കല്പിതം - for the enemy of the serpents (Garuda) set apart; ഭാഗമ്-അശ്നന് - portion, eating; തേന ക്രോധാത്- - by him in anger; ത്വത്-പദ-അംഭോജ-ഭാജാ - to Thy lotus feet devoted; പക്ഷ-ക്ഷിപ്തഃ- - smitten by the wings; തത്-ദുരാപമ് - to him (inexcessible); പയഃ-അഗാത് - waters of Yamuna entered;
Translation
At that time, Kaaliya the serpent was full of pride due to the power of his poison. He ate away the offerings set apart for Garuda, the enemy of serpents. Angered at this Garuda who is devoted to Thy lotus feet, smote Kaaliya with his wings. Kaaliya took refuge in the waters of Yamuna (Kaalindi), which had become prohibited for Garuda because of a curse of a sage.
ശ്ലോകഃ
ഘോരേ തസ്മിന് സൂരജാനീരവാസേ
തീരേ വൃക്ഷാ വിക്ഷതാഃ ക്ഷ്വേലവേഗാത് ।
പക്ഷിവ്രാതാഃ പേതുരഭ്രേ പതംതഃ
കാരുണ്യാര്ദ്രം ത്വന്മനസ്തേന ജാതമ് ॥4॥
Meaning
ഘോരേ തസ്മിന് - (when) that cruel one; സൂരജാ-നീര-വാസേ - in the Yamuna waters was living; തീരേ വൃക്ഷാ - on the banks, the trees; വിക്ഷതാഃ ക്ഷ്വേല-വേഗാത് - dried up due to the power of the poison; പക്ഷിവ്രാതാഃ പേതുഃ- - the birds fell; അഭ്രേ പതംതഃ - (when) in the skies flying; കാരുണ്യ-ആര്ദ്രമ് - melted in compassion; ത്വത്-മനഃ- - Thy heart; തേന ജാതമ് - by this became;
Translation
As the cruel one was living in the waters of Yamuna, the daughter of the sun, the trees on the banks of the river dried up due to the power of the poison. The birds who flew in the sky above, dropped down dead. Thy heart melted in compassion and was moved with pity seeing the plight of the creatures.
ശ്ലോകഃ
കാലേ തസ്മിന്നേകദാ സീരപാണിം
മുക്ത്വാ യാതേ യാമുനം കാനനാംതമ് ।
ത്വയ്യുദ്ദാമഗ്രീഷ്മഭീഷ്മോഷ്മതപ്താ
ഗോഗോപാലാ വ്യാപിബന് ക്ഷ്വേലതോയമ് ॥5॥
Meaning
കാലേ തസ്മിന്- - at that time; ഏകദാ - once; സരിപാണിം മുക്ത്വാ - Balaraam leaving behind; യാതേ യാമുനം - (Thou) had gone to Yamuna; കാനന-അംതം ത്വയി- - at the forest's end Thou (had gone); ഉദ്ദാമ-ഗ്രീഷ്മ- - intense summer (causing); ഭീഷ്മ-ഊഷ്മ-തപ്താ - great heat (by which) parched; ഗോ-ഗോപാലാ - cows and cowherds; വ്യാപിബന് - drank; ക്ഷ്വേല-തോയമ് - the poisoned water;
Translation
At that time, once Thou had gone to the wood's end near the Yamuna , unaccompanied by Balaraam. In the intense summer heat, the throats of the cattle and the cowherds were parched. So they happened to drink the water of the river which was poisoned.
ശ്ലോകഃ
നശ്യജ്ജീവാന് വിച്യുതാന് ക്ഷ്മാതലേ താന്
വിശ്വാന് പശ്യന്നച്യുത ത്വം ദയാര്ദ്രഃ ।
പ്രാപ്യോപാംതം ജീവയാമാസിഥ ദ്രാക്
പീയൂഷാംഭോവര്ഷിഭിഃ ശ്രീകടക്ഷൈഃ ॥6॥
Meaning
നശ്യത്-ജീവാന് - with lost lives; വിച്യുതാന് ക്ഷ്മാതലേ - fallen on the ground; താന് വിശ്വാന് പശ്യന്- - them all seeing; അച്യുത ത്വം ദയാര്ദ്രഃ - O Changeless One! Thou overcome with pity; പ്രാപ്യ-ഉപാംതം - going near; ജീവയാമാസിഥ - revived them; ദ്രാക് - soon; പീയൂഷ-അംഭോ-വര്ഷിഭിഃ - nectar like water showering; ശ്രീകടാക്ഷൈഃ - (with Thy) auspicious glances;
Translation
They had all lost their lives and had fallen on the ground. O Changeless One! Thou were overcome with pity and approached them. Thou shed Thy auspicious glances on them which were like showering nectar, which soon revived them.
ശ്ലോകഃ
കിം കിം ജാതോ ഹര്ഷവര്ഷാതിരേകഃ
സർവാംഗേഷ്വിത്യുത്ഥിതാ ഗോപസംഘാഃ ।
ദൃഷ്ട്വാഽഗ്രേ ത്വാം ത്വത്കൃതം തദ്വിദംത-
സ്ത്വാമാലിംഗന് ദൃഷ്ടനാനാപ്രഭാവാഃ ॥7॥
Meaning
കിം കിം ജാതഃ - what, what happened; ഹര്ഷ-വര്ഷാ-അതിരേകഃ - bliss showering profusely; സർവ-അംഗേഷു- - in all the limbs; ഇതി-ഉത്ഥിതാ - thus being revived (and saying); ഗോപസംഘാഃ - the group of Gopas; ദൃഷ്ട്വാ-അഗ്രേ ത്വാം - seeing in front Thee; ത്വത്-കൃതം - Thy accomplishments; തത്-വിദംതഃ- - that realising; ത്വാമ്-ആലിംഗന് - embracing Thee; ദൃഷ്ട-നാനാ-പ്രഭാവാഃ - (who) had seen various glories of Thee;
Translation
The Gopas were revived and experienced a profuse showering of bliss in all their limbs, and exclaimed saying 'O what, what has happened?' Then seeing Thee in front they realised that this strange bliss was Thy doing, because they had seen Thy glorious deeds before.
ശ്ലോകഃ
ഗാവശ്ചൈവം ലബ്ധജീവാഃ ക്ഷണേന
സ്ഫീതാനംദാസ്ത്വാം ച ദൃഷ്ട്വാ പുരസ്താത് ।
ദ്രാഗാവവ്രുഃ സർവതോ ഹര്ഷബാഷ്പം
വ്യാമുംചംത്യോ മംദമുദ്യന്നിനാദാഃ ॥8॥
Meaning
ഗാവഃ-ച-ഏവം - and cows also; ലബ്ധ-ജീവാഃ - revived; ക്ഷണേന - in an instant; സ്ഫീത-ആനംദാഃ- - very joyfully; ത്വാം ച ദൃഷ്ട്വാ - and Thee seeing; പുരസ്താത് ദ്രാക് - in front quickly; ആവവ്രുഃ സർവതഃ - surrounded Thee every where; ഹര്ഷ-വാഷ്പം - joyful tears; വ്യാമുംചംത്യഃ - shedding; മംദമ്-ഉദ്യന്-നിനാദാഃ - softly raising a sound (lowing);
Translation
In the same manner the cows also were revived very quickly. Seeing Thee in front they gathered around Thee affectionately and shed joyful tears as they were also lowing.
ശ്ലോകഃ
രോമാംചോഽയം സർവതോ നഃ ശരീരേ
ഭൂയസ്യംതഃ കാചിദാനംദമൂര്ഛാ ।
ആശ്ചര്യോഽയം ക്ഷ്വേലവേഗോ മുകുംദേ-
ത്യുക്തോ ഗോപൈര്നംദിതോ വംദിതോഽഭൂഃ ॥9॥
Meaning
രോമാംചഃ-അയം - horripilation this; സർവതഃ നഃ ശരീരേ - all over our bodies; ഭൂയസീ-അംതഃ - intense inside; കദാചിത്-ആനംദ-മൂര്ഛാ - in some wonderful bliss intoxication; ആശ്ചര്യഃ-അയം - this is wonderful; ക്ഷ്വേലവേഗഃ - the poison action; മുകുംദ- - O Mukund; ഇതി-ഉക്തഃ - thus (Thou being) told; ഗോപൈഃ-നംദിതഃ - by the Gopas (Thou were) congratulated; വംദിതഃ-അഭൂഃ - (and) Thou were praised;
Translation
O Mukunda! We have horripilation all over our bodies. There is intense intoxication of bliss inside. The action of this poison is wonderful!' As they said so, the Gopas congratulated Thee and worshipped Thee.
ശ്ലോകഃ
ഏവം ഭക്താന് മുക്തജീവാനപി ത്വം
മുഗ്ധാപാംഗൈരസ്തരോഗാംസ്തനോഷി ।
താദൃഗ്ഭൂതസ്ഫീതകാരുണ്യഭൂമാ
രോഗാത് പായാ വായുഗേഹാധിവാസ ॥10॥
Meaning
ഏവം ഭക്താന് - in this manner (Thy) devotees; മുക്ത-ജീവാന്-അപി - even though they had lost their lives; ത്വം - Thou; മുഗ്ധ-അപാംഗൈഃ- - by (Thy) charming glances; അസ്തരോഗാന്- - were (made) devoid of diseases; തനോഷി - made; താദൃക്-ഭൂത- - such becoming; സ്ഫീത-കാരുണ്യ-ഭൂമാ - O Thou full of merciful greatness!; രോഗാത് പായാ - from disease release (me); വായുഗേഹാധിവാസ - O Lord of Guruvaayur!;
Translation
In this manner, by Thy charming glances, the devotees who had lost their lives were revived and were rendered devoid of diseases. O Lord of Guruvaayur! Who are full of such merciful greatness, release me from disease.
Browse Related Categories:
